یکی از سادهترین راههای ارتباط با قلب مخاطبین، موسیقیست. موسیقی با تارهای قلب و روح مردم بازی میکند. ترکیب موسیقی و سینما همواره ترکیبی جادویی بوده است. از ترکیب موسیقی و سینما ژانری به وجود آمد به اسم ژانر موزیکال (Musical). از لحظهی پدید آمدن این ژانر، آثار موزیکال به یکی از نقاط تمرکز سینما تبدیل شدند. از زمانی که سینما قابلیت صدا را بدست آورد (پایان دوران سینمای صامت)، فیلمهای موزیکال نیز شروع به کار کردند. آثار Musical تا حدی عظیم هستند که زیرشاخههای (Sub-genre) خود را دارند. تحول این سبک حقیقتاً دیدنیست.
فیلمهای موزیکال/Musical: موسیقی زندگی در جهان سینما
تحولات ایجاد شده در سبک موزیکال، به موضوعات جذاب جامعه (در آن سالها) بستگی داشت. به همین دلیل است که فیلمهای موزیکال دههی ۶۰، ۷۰، ۸۰ و یا ۹۰ تفاوتهای بسیاری با یکدیگر دارند. اگرچه بهتر است بدانید اسامی که در این لیست مشاهده خواهید کرد، آثاری هستند که در طول تاریخ، درخشان باقی ماندهاند و به نماد نسلهای مختلف تبدیل شدند. برخی از فیلمهای موزیکال حتی Fashion و یا مدل موی دوران خود را نیز تغییر دادند.
فیلمهایی که در لیست من مشاهده خواهید کرد، برای داستانپردازی، فیلمبرداری، طراحی لباس، فضاسازی و موسیقی خارقالعاده و استثنایی آنها تحسین شدهاند. شاید با نگاهی ساده به جهان آثار موزیکال اینطور به نظر برسد که عمقی در داستان آنها وجود ندارد، اما اشتباه میکنید. فیلمهای موزیکال همواره به مباحث مهمی چون فرهنگ، سینما، سیاست و حقوق بشر پرداختهاند (تعجبآور است، مگر نه؟) تصور جهانی که در آن آثار موزیکال وجود ندارد، دردناک است.
۱۰) All That Jazz (محصول کشور آمریکا) [منتشرشده در سال ۱۹۷۹] *در سبک موزیکال درام/Musical Drama*
یکی از آثار پایانی دههی ۱۹۷۰ میلادی، All That Jazz جذابیتهای زیادی دارد. یکی از آنها نیمهزندگینامه (Semi-autobiographical) بودن آن است. المانهای فانتزی بسیاری در این عنوان مشاهده میشوند. با مطالعهی بیشتر و بیشتر در مورد این فیلم، به خاص بودن آن پی میبرید. فیلم All That Jazz را میتوان تا حدودی یک Muscial-ception خطاب کرد. منظور از Musical-ception چیست؟
داستان عنوان All That Jazz از زندگی کارگردان آن و تلاش دیوانهوار او برای مدیریت فیلم خود (Lenny) در حین آمادهسازی نمایش تئاتر موزیکال خود (Chicago) الهام گرفته است.
باب فاسی (Bob Fosse) کارگردانی و نویسندگی این اثر را به عهده داشت. فاسی زندگی کاری خود، به عنوان یک رقصنده، طراح رقص و کارگردان، را در این فیلم به تصویر کشید. نام این اثر از قطعهی موسیقی حاضر در نمایش تئاتر او میآید. جوایزی که در مسیر این اثر قرار دارند نیز بسیارند. از بردن ۴ جایزهی اسکار (از ۹ جایزهی نامزدشده) گرفته تا بردن جایزهی Palme d’Or در جشنوارهی Cannes.
فاسی صنعت رقص و سینمای موزیکال/Musical را متحول کرد
بسیاری این اثر هنری را نقطهی عطفی در تاریخ، فرهنگ و سینمای آمریکا میدانند. حتی در سال ۲۰۰۱، کتابخانهی کنگرهی آمریکا آن را به عنوان اثری تأثیرگذار، در همهی جوانب مختلف زندگی و فرهنگی ایالات متحده، انتخاب کرد. All That Jazz یکی از معدود فیلمهای حاضر در بانک فیلم ملی آمریکاست. در زمینهی نقدهای سینمایی، این اثر توانست نمرهی ۸۶% را دریافت کند.
فیلم All That Jazz بازیگرانی چون: روی شایدر (Roy Scheider)، جسیکا لنگ (Jessica Lange) و لیلند پالمر (Leland Palmer) را در خود دارد. رابرت آلن آرتور (Robert Alan Aurthur) نویسندهی همکار این پروژه بود. این فیلم فروش چندان موفقی در گیشه نداشت (بودجهی ۱۲ میلیونی در مقابل فروش ۳۷٫۸ میلیون دلاری) اما بدون شک یکی از آثار درخشان تاریخ سینماست.
جالب است بسیاری از صحنههای فیلم ادای احترامی هستند به تئاتر Chicago. حتی آثار سینمایی دیگر مانند: Fosse/Verdon، House و جالب تر از همه، Better Call Saul نیز به این فیلم اشارهی طنزآمیز داشتند.
اگر میخواهید زندگی یک کارگردان تئاتر و سینما را با دیدی فانتزی مشاهده کنید، این فیلم برای شماست.
۹) Grease (محصول کشور آمریکا) [منتشرشده در سال ۱۹۷۸] *در سبک کمدی رمانتیک موزیکال/Musical Comedy Romance*
مدل موی پمپادور، جلیقههای چرم و براق، ماشینهای اسپرت و صحنههای رقص جذاب. یکی از تأثیرگذارترین فیلمها در فرهنگ آمریکا. تمامی جوانب این فیلم روی جهان آن دوران تأثیر گذاشتند. حتی مردان ایرانی هم در آن زمان مدل موی جان تراولتا (John Travolta) میخواستند. جلیقههای چرم همهی جهان را فرا گرفتند. یکی از بهترین آثار دوران خود (دههی ۷۰، یکی از بزرگترین، بهترین و تأثیرگذارترین دوران تاریخ سینماست).
در کنار تأثیر بیحد و مرز این فیلم، فروش ۳۶۶٫۲ میلیون دلار آن نسبت به بودجهی ۶ میلیون دلاری آن، برای دوران خود باورنکردنی بود. ستارههای بسیاری در این فیلم حضور دارند. ستارههایی همچون: جان تراولتا (در نقش دنی/Danny)، الیویا نیوتون جان/Olivia Newton John (در نقش سندی/Sandy) و استاکارد چنینگ/Stockard Channing (در نقش بتی ریزو/Betty Rizzo). این فیلم شروع کارنامهی کاری رندال کلیسر (Randal Kleiser) به عنوان کارگردان بود.
سینما تا ابد تغییر کرد
چند فیلم میشناسید که آلبوم موسیقی متن آنها به نفر دوم پرفروشترین آلبومهای سال تبدیل شود. این فیلم نامزد دریافت یک جایزهی اسکار نیز شد. در کنار تمامی این موفقیتها، در هنگام عرضه، Grease به پرفروشترین فیلم موزیکال تاریخ تبدیل شد. موفقیتی باورنکردنی و غیرمنتظره برای شرکت Paramount. فیلمی که بازیگران خود را به هالیوود معرفی و آنها را به لیست محبوبترین چهرههای سینمای دههی ۸۰ اضافه کرد.
متأسفانه قطار موفقیت در فیلم اول متوقف شد … استودیوی Paramount سعی کرد با ساخت ادامههای بسیار، موفقیت اثر اوریجینال را تکرار کند. Grease 2 نمرات پایینی را از منتقدین دریافت کرد (۳۶%). در همین حین Grease اوریجینال توانست نمرهی ۷۵% را از منتقدین و ۳/۴ از راجر ایبرت (Roger Ebert) کسب کند. میراث این اثر تا امروز ادامه دارد. Paramount هنوز سعی در کپی کردن موفقیت عنوان اوریجینال دارد … در سال ۲۰۲۰، سریالی تحت عنوان Grease Rise of the Pink Ladies برای شبکهی Paramount+ خود معرفی کرد (در حالیکه یک Prequel به نام Summer Lovin’ نیز در دست ساخت است).
اگر به مشاهدهی یک اثر رمانتیک، سرگرمکننده و کمی خندهدار علاقه دارید، این فیلم را حتماً مشاهده کنید.
۸) Singin’ in the Rain (محصول کشور آمریکا) [منتشرشده در سال ۱۹۵۲] *در سبک کمدی رمانتیک موزیکال*
زیر باران ایستادن حس بینظیریست. اما چه حسی بهتر از ایستادن زیر باران است؟ آواز خواندن زیر باران. این قطعه یکی از شناختهشدهترین قطعات موسیقی در تاریخ سینماست. فیلمی که تصور زیبا و خوشحالکنندهای از هالیوود در دههی ۱۹۲۰ میلادی به تصویر کشید. داستان ۳ ستارهی سینما که درگیر تغییرات فیلمهای صامت به صدادار هستند. بسیاری از بازیگران در این دوران شغل خود را از دست دادند و یا اینکه قدرت بازی در فیلمهای صدادار را نداشتند.
با وجود اینکه تأثیر این فیلم باورنکردنیست، هنگام عرضه، تنها یک چهارم محبوبیت خود را در موفقیت آکادمیک به دست آورد. پیروزی در کسب جایزهی گلدن گلوب بهترین بازیگر (در یک فیلم کمدی و موزیکال) و جایزهی نویسندگان Guild of America و جین هیگن (Jean Hagen) که نامزد جایزهی اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل شد، از افتخارات این اثر هستند. از آن سالها تا کنون، اتفاقات زیادی رخ دادهاند. منتقدین، Singin’ in the Rain را غرق نمرات طلایی کردند. بسیاری از منتقدین این فیلم را برترین فیلم موزیکال تاریخ میدانند.
نقطهی طلایی Metro Goldwyn Mayer
یکی از تأثیرگذارترین فیلمهای تاریخ سینما و بهترین فیلم موزیکال شرکت Metro Goldwyn Mayer. بازیگران این فیلم شامل جین کلی (Gene Kelly)، دونالد دیوید رانالد دیکسون اوکانر (Donald O’Connor) و دبی رینولدز (Debbie Reynolds) میشود. این فیلم بودجهای برابر با ۲٫۵ میلیون دلار و فروشی برابر با ۷٫۲ میلیون دلار داشت. شاید این رقم، در مقایسه با آثار کنونی، ناچیز به نظر برسد اما اصلاً اینطور نیست. در سال انتشار، این اثر ۶۶۶ هزار دلار سود به همراه داشت و توانست به پرفروشترین عنوان کانادا و آمریکا تبدیل شود.
اگر میخواهید یکی از بهترین و زیباترین آثار موزیکال را مشاهده کنید، حتماً این اثر را به شما پیشنهاد میکنم.
۷) Mary Poppins (محصول کشور آمریکا) [ساختهشده در سال ۱۹۶۴] *در سبک فانتزی موزیکال/Musical Fantasy*
کمی شکر به بلعیدن هر دارویی کمک میکند. یکی از شناختهشدهترین آثار موزیکال تاریخ سینما، یکی از محبوبترین شخصیتهای سینما و بدون شک، یکی از شادترین موسیقیهای کل تاریخ سینما و موسیقی. چه کسی است که تا به حال اسم Mary Poppins را نشنیده باشد. Supercalifragilisticexpialidocious جزو بهترین موسیقیهای متن (Soundtracks) تاریخ سینماست. برادران شرمان (Sherman Brothers) ساخت موزیک این اثر را به عهده داشتند و والت دیزنی (Walt Disney) نیز تهیهکنندهی این اثر بود.
فیلم MP از سری کتابهای آقای P.L. Travers الهام گرفته است، در حالیکه ساخت فیلمنامهی آن به عهدهی بیل والش (Bill Walsh) و دان داگریدی (Don DaGradi) بود. Mary Poppins جزو اولین عناوینی است که به شکلی زیبا و چشمنواز سینما، انیمیشن و موسیقی را با هم ترکیب کرد. چه کسی میتوانست تصور کند که جولی اندروز (Julie Andrews) در اولین اثر سینمایی خود تا این حد افسانهای ایفای نقش کند؟
جولی اندروز نقش اصلی Mary Poppins را ایفا میکند، که به خانوادهای نامتعادل کمک میکند تا تعادل را به خانهی خود بازگردانند. خانوادهی آقای بانکز (Mr. Banks) در لندن زندگی میکنند و این وظیفهی پرستار بچهی عجیب آنهاست تا درس زندگی به آنها بدهد. دیک ون دایک (Dick Van Dyke)، دیوید تاملینسون (David Tomlinson) و گلینیس جانز (Glynis Johns) در نقشهای مکمل حاضر شدند. نکتهی جالب اینجاست که تمامی صحنههای این فیلم در “لندن”، نقاشیشده هستند و در استودیوی کالیفورنیای Walt Disney فیلمبرداری شدهاند.
موفقیتی باورنکردنی از عنوانی Musical/موزیکال برای والت دیزنی
فیلم Mary Poppins در کنار موفقیت در زمینهی انتقادات، موفقیت مالی نیز به همراه داشت. در لحظهی انتشار، این اثر به پرفروشترین فیلم سال ۱۹۶۴ و پرسودترین فیلم تاریخ Disney تبدیل شده بود. نامزد دریافت ۱۳ جایزهی اسکار (من جمله بهترین فیلم). برای کسانی که نمیدانند، این رکورد هنوز برای فیلمهای Walt Disney پابرجاست. این عنوان توانست ۵ جایزهی اسکار، برای بهترین بازیگر زن، بهترین ادیت سینمایی، بهترین موسیقی متن، بهترین جلوههای ویژه و بهترین آهنگ اوریجینال را دریافت کند (برای آهنگ Chim Chim Cher-ee).
بسیاری این اثر را برترین فیلم ساختهشده توسط والت دیزنی در دوران حیات او میدانند. این فیلم تنها اثری از دیزنی بود (در دوران حیات وی) که قادر به نامزدی جایزهی اسکار بهترین فیلم سال شد. کسی نیست که فیلم Mary Poppins را دیده باشد و به تعریف و تمجید از آن نپرداخته باشد. به معنای واقعی یکی از افسانههای دوران کلاسیک. پس اگر به دنبال تجربهای شاد و دلنشین از اثری افسانهای و به یادماندنی هستید، Mary Poppins را تماشا کنید.
۶) A Star is Born (محصول کشور آمریکا) [ساختهشده در سال ۱۹۳۷/۱۹۵۴] *در سبک رمانتیک درام موزیکال*
مطمئنم که الان از من میپرسید: “چی داری میگی؟! تاریخها رو داری قاطی میکنی! A Star Is Born سال ۲۰۱۸ اومد و عکس پوسترش هم این نبود!” حق با شماست، فیلم A Star Is Born به کارگردانی بردلی کوپر (Bradley Cooper) و بازی لیدی گاگا (Lady Gaga) در سال ۲۰۱۸ آمد. اما آیا میدانستید که این فیلم نسخهی چهارم ساختهشده از عنوانی با این نام بود؟ A Star Is Born اوریجینال سال ۱۹۳۷ ساخته شد و موفقیت آن تا حدی باورنکردنی بود که تا به امروز ۴ بار بازسازی (Remake) شده است. نکتهی جالبتر اینجاست که هیچ یک از نسخههای دیگر به موفقیت فیلم اول دست پیدا نکردند، مگر نسخهی سال ۱۹۵۴!
در این شماره ما میخواهیم به ۲ نسخهی اول (۱۹۳۷/۱۹۵۴) بپردازیم. عنوان A Star is Born سال ۱۹۳۷ موفقیتی باورنکردنی را تجربه کرد. تمامی منتقدین این اثر به تحسین آن پرداختند. در دوران مدرن و سالهای اخیر نیز، این اثر، به موفقیت بیاندازهای دست پیدا کرد. سایت Rotten Tomatoes به این عنوان ۱۰۰% داد! یکی از معدود فیلمهایی که به این نمره دست یافتهاند. هرچه راجع به این اثر بگوییم کم گفتهایم. این فیلم توانست نامزد ۶ جایزهی اسکار شود در حالیکه ۲ جایزهی اسکار (عضو افتخاری اسکار برای هاوارد گرین/Howard Greene و بهترین داستان اوریجینال) را دریافت کرد.
دستاورد شرکتی از یاد رفته
دیوید سلزنیک (David Selznick) تهیهکننده و ویلیام ولمن (William Wellman) کارگردان این اثر بودند. این فیلم توسط رابرت کارسون (Robert Carson)، دوروتی پارکر (Dorothy Parker) و آلن کمپبل (Alan Campbell) نوشته شد. جنت گاینور (Janet Gaynor) و فردریک مارچ (Fredric March) در اولین فیلم تکنیکالر (Technicolor) خود ایفای نقش کردند. بازیگران نقشهای مکمل این عنوان شامل آدولف منجو (Adolphe Menjou)، می رابسون (May Robson)، اندی دیواین (Andy Devine)، لیونل استندر (Lionel Stander) و اوون مور (Owen Moore) میشوند.
یکی از بزرگترین و برترین آثار تاریخ شرکت United Artists که Warner Bros آن را خریداری کرد. همین که A Star is Born تا به حال ۴ بار بازسازی شده است، نشاندهندهی موفقیت و محبوبیت آن میباشد. هرچند که فروش چندان جذابی نداشت … حالا نوبت به بررسی نسخهی سال ۱۹۵۴ است.
اثری موزیکال که ۴ بار تکرار شد!
بسیاری نسخهی ۱۹۵۴ فیلم A Star is Born را بهترین نسخه خطاب میکنند. باید در نظر داشته باشیم که بدون نسخهی اوریجینال، نسخههای Remake ساخته نمیشدند. با این وجود، حتی راجر ایبرت کبیر هم A Star is Born سال ۵۴ را برترین برداشت از این داستان زیبا خطاب کرد. از نظر فروش، این فیلم به موفقیت بیشتری نسبت به پدر خود دست پیدا کرد. فیلمنامهی این قسمت توسط ماس هارت (Moss Hart) نوشته شد. جودی گارلند (Judy Garland) و جیمز میسون (James Mason) نقش شخصیتهای اصلی را ایفا کردند.
کارگردان این فیلم نیز جورج کاکور (George Cukor) است. در کنار این عزیران بااستعداد، ما شاهد ایفای نقش جک کارسون (Jack Carson) و چارلز بیکفورد (Charles Bickford) بودیم. درگیریهای زیادی طی پروسهی این فیلم رخ داد اما نتیجه، عنوانی خارقالعاده بود! حتی با دریافت نامزدی اسکار (برای بهترین بازیگر زن) باعث بازگشت گارلند به اوج خود شد. یکی از عجیبترین اتفاقات ممکن در تاریخ سینما برای این اثر رخ داد.
اتفاقی عجیب برای بازیگر نقش زن اصلی
براساس گزارشهای انجامشده، گروهی از فیلمبرداران و عکاسان اسکار پشت در اتاق بیمارستان گارلند منتظر بودند. چرا این بازیگر بیمارستان بود؟ چون پسر خود، جویی (Joey)، را به دنیا آورده بود. چرا فیلمبرداران و عکاسان پشت در منتظر بودند؟ تا در صورت دریافت جایزهی اسکار توسط گارلند، از او مصاحبهای کوتاه و مختصر بگیرند. متأسفانه این جایزه به گریس کلی (Grace Kelly)، برای فیلم The Country Girl، تعلق گرفت.
این فیلم در سال ۲۰۰۰، برای تأثیر ماندگار آن روی فرهنگ و سینمای آمریکا در بانک فیلم ملی ایالات متحده قرار گرفت. در نهایت، تصمیم را به عهدهی شما میگذارم. به نظر شما کدام یک از نسخههای A Star is Born بهتر است؟ ۱۹۳۷؟ ۱۹۵۴؟ یا نسخهی جدید، براق و مدرن ۲۰۱۸؟
ادامهی این لیست و ۵ فیلم نهایی هفتهی دیگه منتشر میشه، پس اگر این لیست رو دوست داشتید، منتظر ادامهی این فهرست (Sequel) بمانید.
نظرات
به نظرم آواز در باران رتبهاش پایینه حداقل باید جز ۳تای برتر باشه.
تو بخش دوم هم احتمالا وستساید استوری-شیکاگو-لالالند و ک.ا.ب.ا.ر.ه و اشکها و لبخندها باشن.
دوست عزیز، متوجهم که دلتون میخواد این فیلمها باشن توی لیست.
مطمئناً آوای موسیقی (اسم واقعی اشکها و لبخندها) هست توی ادامهی لیست.
یه چیزی باید در نظر داشته باشید، اگر اون آثاری که نوشتم رو بخونید، فیلمهایی هستند که تو کل تاریخ سینما و بشر تأثیر گذاشتند.
All That Jazz نتیجهی تلاش یه عمر زندگی کارگردانش بود و باعث شد فاسی همه جا اسمش مطرح بشه.
Grease محبوبیت و شهرتش تا حد و مرز باورنکردنی زیاد بود. تا حدی که حتی به ایران هم رسید، هنوز مدل موی پامپادور با این فیلم و الویس معروفه. همه میشناسنش.
Singin’ in the Rain جذاب هست و زیباییهای زیادی هم داره ولی واقعاً توی ۳ تای برتری که من در نظر دارم جاش نیست.
Mary Poppins بدون شک قویترین و بهترین کار سینمایی دوران حیات والت دیزنی بود و موسیقیهاش رو همه میشناسن. حتی عبارت Supercalifragilisticexpialidocious به عنوان کلمهای برای بهترین حال ممکن شناخته شد (بعد از Mary Poppins).
A Star is Born انقدر خوب بوده که ۴ بار بازسازی شده، ۱۰۰ از ۱۰۰ گرفته، فروشش بینظیره و محبوبیتش تا حدی بوده که سال ۲۰۱۸ آقای بردلی کوپر دوباره بازسازی بکنه.
حالا با دونستن این موضوعات، واقعاً میگید که Singin’ in the Rain توی ۳ تای برتره؟ یعنی شما حاضرید Mary Poppins و A Star is Born رو پایینتر از Singin’ in the Rain قرار بدید؟
یکی از بهترین تحلیلهایی بود که تا امروز خونده بودم، من آدم خوندن متنهای بلند نیستم ولی این بخش رو با لذت خوندم، اطلاعات جدیدی که دریافت کردم منو به شدت متعجب کرد، تبریک و نشکر از آفریننده متن
خیلی هم ممنون از شما