بررسی فیلم ‌Batman: The Long Halloween؛ باور به گاتهام، باور به هاروی دنت

از هیچکس پنهان نیست که وارنر در چند سال اخیر موفقیت و حتی شانس خوبی در رابطه با تشکیل یک دنیای سینمایی مشترک برای کاراکترهای دی‌سی نداشته که دلایل مختلفی دارد، ولی این بداقبالی تنها مختص به آثار سینمایی دی‌سی نمی‌شود بلکه انیمیشن‌های دی‌سی که زمانی به عنوان برترین آثار کامیک بوکی موجود شناخته می‌شدند نیز در این شکست سهیم بوده‌اند، حالا وارنر بعد از تلاش‌های نافرجامش برای تشکیل یک دنیای انیمیشنی مشترک به ریشه‌های دی‌سی یعنی کامیک‌ها بازگشته و اقتباس مستقیم از آنها را دوباره شروع کرده، وارنر برای اینکار به سراغ یکی برترین آثار انتشارات دی‌سی کامیکس رفته؛ بتمن: هالووین طولانی ‌(Batman: The Long Halloween)

هالووین طولانی نام یکی از مشهورترین مجموعه کامیک بوک‌های بتمن به نویسندگی جف لوب و تصویر سازی تیم سیل است در سال‌های ۱۹۹۶ و ۱۹۹۷ در ۱۳ شماره منتشر شد، این مجموعه منبع اقتباس انیمیشن تازه‌ی بتمن با همین نام است که در دو قسمت در تاریخ ۱ تیر و ۵ مرداد منتشر شد، کارگردان این فیلم کریس پالمر می‌باشد و این انیمیشن چهل و دومین انیمیشن دی‌سی است و جز ریبوت تازه‌ی وارنر برای فیلم‌های انیمیشنی‌ دی‌سی محسوب می‌شود.

بتمن بعد از مدت‌ها مبارزه با فضایی‌ها و ویلن‌های عجیب الخلقه‌ی شهر گاتهام دوباره کلاه کاراگاهی‌اش را به سر می‌گذارد و در میان مجرمین و مافیای شهر به دنبال قاتلین زنجیره‌ای می‌گردد.

آیا دنیای تازه‌ای در راه است؟

دنیای کارتونی دی‌سی از سال ۱۹۹۲ با انتشار انیمیشن سریالی بتمن (Batman: The Animated Series) تا به امروز که چهل و دومین انیمیشن این انتشارت ساخته شده با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بوده و بارها کنسل و ریبوت شده. حالا بنظر می‌آید که وارنر بار دیگر بعد از پایان دادن دومین دنیای مشترک انیمیشنی دی‌سی (DCAU) در فیلم (Justice League Dark: Apokolips War) ، دست به ریبوت تازه‌ای برده و در پی ساخت مجموعه کارتون‌های مرتبط تازه‌ایست، اولین فیلم این یونیورس تازه (Superman: Man of Tomorrow) بود که با فیلم (Justice Society: World War II) ادامه پیدا کرد و حالا نوبت به سوپر استار این جهان رسیده تا دوباره نقاب خفاش را به صورت زده و نقش خود را به عنوان شوالیه‌ی تاریکی در این داستان اجرا کند.

اینطور به نظر می‌آید که استراتژی جدید وارنر برای شروع یونیورس تازه‌ی انیمیشن‌های دی‌سی، برخلاف یونیورس قبلی شباهت بسیاری به MCU دارد، به طوری که شخصیت‌های اصلی مثل سوپرمن، واندر وومن و بتمن در ابتدا فیلم‌های اختصاصی خود را می‌گیرند که داستان روزهای ابتدایی آن‌ها در مقام ابرقهرمان را روایت می‌کند و رفته رفته راه برای ساخت فیلم مشترک آن‌ها یعنی جاستیس لینگ فراهم می‌شود. ولی تفاوت اصلی این یونیورس نسبت به یونیورس قبلی اقتباس‌های وفادار به کامیک‌هاست که ما را به بخش بعدی یعنی داستان فیلم می‌رساند.

برخی از انیمیشن‌های جهان قبلی به علت وفادار نبودن به کامیک‌ها و نداشتن داستان اوریجینال خوب باعث نارضایتی طرفداران شدند.

خلاصه‌ی فیلم

گاتهام باری دیگر با تهدید تازه‌ای رو به رو  شده، این دفعه در فرم قتل‌های زنجیره‌ای. بتمن در کنار بازپرس هاروی دنت و رئیس پلیس جیم گوردون در تلاش برای پیدا کردن قاتلی به نام هالیدی هستند، هالیدی هر دفعه در تعطیلات سال سر و کله‌اش پیدا می‌شود و یکی از اعضای مافیا را به قتل می‌رساند و از خود نشانی مرتبط با آن تعطیلات بجا می‌گذارد و تا تعطیلات بعدی صبر می‌کند تا شکار تازه‌ای از بین اعضای مافیا برای خود پیدا کند. در این داستان بتمن برای اولین بار در طول فعالیتش با معمایی این چنین رو به رو می‌شود و باید از قابلیت‌های کاراگاهی‌اش استفاده کند تا قاتل را از میان دشمنان کلاسیک خود و اعضای مافیا پیدا کند.

کامیک هالووین طولانی؛ که اتفاقا منبع اقتباس فیلم (THE BATMAN) به کارگردانی مت ریوز هم خواهد بود، در ژانر کارگارهی، جنایی و نوآر هست و به نیمه‌ تاریک شهر گاتهام که قتل‌های زنجیره‌ای، مافیا و جنایت‌های سازماندهی شده هست می‌پردازد، داستان این فیلم مستقیما از کامیک هالووین طولانی اقتباس شده و بجز چند تغییر جزئی تفاوت چندانی با آن ندارد و یک اقتباس وفادارانه است.

هالیدی خبیث تازه‌ای برای داستان‌های بتمن می‌باشد که به طور اختصاصی برای این داستان نوشته شده‌است.

تنها ایرادی که به روایت این داستان می‌توان گرفت پرش‌های زمانی‌ای هست‌ که در طول آن انجام می‌شود که گاهی اوقات گیج کننده‌ می‌شوند، دلیل این موضوع این است که داستان اصلی به صورت اپیزودی و در طول سیزده قسمت و در فاصله‌های زمانی زیاد منتشر شده بود، به همین دلیل پرش‌های زمانی دلیل منطقی داشتند چرا که هر قسمت به داستانی تازه و قتلی تازه که به ارک اصلی مرتبط بود پرداخته می‌شد، البته این موردِ بسیار کوچکی است و تاثیر منفی چندانی ندارد. همچنین به دلیل زیاد بودن وقایع این داستان، سازندگان برای جلوگیری از بیش از اندازه خلاصه شدن کار، این انیمیشن را به جای یک قسمت در دو قسمت مجزا منتشر کردند که حتما باید آنها را با هم دید چون هر قسمت نیمی از داستان را روایت می‌کند.

همچنین می‌توان به این نکته اشاره کرد که حال و هوای داستان، پیچش‌ها و انتخاب‌هایی که شخصیت‌ها انجام می‌دهند، همه باعث می‌شوند که مخاطب همواره به تمام شخصیت‌ها مشکوک باشد و به راحتی نتواند به کسی اعتماد کند، از سمت دیگر مخاطب حدس‌هایی برای هویت قاتل دارد ولی پاسخ اصلی معما را نمی‌داند، همه‌ی اینها به علاوه‌ی تک بعدی نبودن شخصیت‌ها باعث می‌شود ژانر جنایی کار بارها بهتر احساس ‌شود.

این کار فیلم‌نامه‌ی هوشمندانه‌ای دارد و پیچش‌های داستان راضی کننده و قابل درک هستند.

کاراکترها

در این فیلم با بتمن جوان‌تری رو به رو هستیم که در سال‌های ابتدایی فعالیتش به عنوان خفاش گاتهام است. برخلاف نام این فیلم داستان هالووین طولانی بیشتر از اینکه درباره‌ی بتمن باشد درباره‌ی هاروی دنت است و بروس وین با اینکه کاراکتر اصلی است و پلات را به حرکت در می‌آورد با اینجال ارک قابل توجهی ندارد و کاراکتر او تا انتهای کار تغییر خاصی پیدا نمی‌کند و همان بتمن همیشگی باقی می‌ماند، برای فهمیدن دلیل این مورد باز باید به کامیک و داستان اصلی برگردیم. بزرگ ترین تفاوت داستان کامیک در مورد کاراکتر بتمن این است که او سال‌های زیادی‌ست که فعالیتش را آغاز کرده و مدت‌ها پیش دوران تازه‌ کاری‌اش را پشت سر گذاشته، به همین دلیل شخصیت او به طور کامل شکل گرفته و این داستان یکی از هزاران ماجرهایی است که او با آن‌ها رو به رو شده، به همین دلیل نتیجه‌‌ی آن چندان تاثیری بر شخصیتش نخواهد گذاشت.

در مورد کاراکتر هاروی دنت ملقب به دو چهره می‌توان گفت که به او در این فیلم به خوبی و حتی بیشتر از داستان کامیک پرداخته می‌شود. دو چهره از آن دسته شخصیت‌ّهایی است در بیشتر سال‌های حضورش به عنوان ویلن داستان‌های بتمن، همیشه در پس زمینه‌ و در سایه‌ی خبیث‌های مشهورتر مثل جوکر و ریدلر بوده، به همین دلیل هیچ‌گاه به اندازه‌‌ی کافی به پتانسیل این شخصیت توجه نشده است، ولی در این فیلم به این شخصیت به خوبی پرداخته و توجه می‌شود و نویسنده می‌تواند از این ویلن دسته‌‌ دوی بتمن یک کاراکتر جذاب، تراژدیک و پیچیده بسازد، که حتی نسبت به جوکر بیشتر می‌درخشد و کاراکتر قوی‌تری است.

این داستان بخاطر ژانر جنایی و نوآرش چندین ویلن متفاوت دارد و در آخر به شما پاسخ درستی درباره‌ی اینکه مقصر این جنایت‌ها که بود نمی‌دهد و به شکلی همه‌ی شخصیت‌ها تقصیرکار هستند و هیچکس بی‌گناه نیست. فیلم در پایان پیچشی به مخاطب ارائه می‌کند که کمی نسبت به کامیک تفاوت دارد با این حال راضی کننده ا‌ست و با وقایع داستان جور در می‌آید. در رابطه با کاراکتر‌های فرعی نیز می‌شود گفت که به بیشتر آن‌ها به خوبی پرداخته می‌شود و انگیزه‌های آن‌ها نشان داده می‌شود و مخاطب با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کند.

بیشتر شخصیت‌ها در این فیلم از جوکر گرفته تا کارماین فالکنی عمق خودشان را دارند و دلایل اعمالشان قابل درک است.

بازیگران

طرفداران مجوعه بازی‌های ارکام می‌دانند که هیچ انسانی زنده‌ای تا به حال نتوانسته به خوبی کوین کانروی و مارک همیل صدای بتمن و جوکر را اجرا کند، کانروی به حدی کاراکتر بتمن و بروس وین را خوب اجرا می‌کند که حتی شنیدن صدای او بدون دیدن هیچ تصویری مو را به تن آدم سیخ می‌کند و شما را به یاد کوچه‌های تاریک گاتهام می‌اندازد، همیل هم که تنها کافی است نیشخندی بزند تا صدای قهقه‌های جوکر پرده‌ی گوشتان را پاره کند، بی‌شک هیچکس نخواهد توانست با اجرای این دو در نقش بتمن و جوکر رقابت کند.

با این همه در این فیلم از این دو بازیگر استفاده نشده و در عوض آن‌ها جنسن اکلس در نقش بتمن و تروی بیکر در نقش جوکر ایفای نقش می‌کنند، با اینکه صدای جنسن اکلس به اندازه‌ی کانروی نمادین نیست ولی او توانسته با موفقیت حس و حال بتمن جوان و تازه کار را در یک فضای نوآر و تاریک ایجاد کند. همچنین جاش داهمل در نقش هاروی دنت‌ صحبت می‌کند، در مورد اجرای او باید گفت که به خوبی می‌تواند حس دوگانگی این شخصیت را حتی قبل از تبدیل شدنش به دو چهره نشان دهد و گمانه زنی‌ها را در مورد انگیزه‌های این شخصیت ایجاد کند. در مورد تروی بیکر در نقش جوکر هم می‌توان گفت که هر وقت استدیو نمی‌تواند مارک همیل را استخدام کند به سراغ او می‌رود، البته این به معنای اجرای بد این بازیگر نیست برعکس او نیز اجرای خوبی ارائه می‌کند و می‌تواند جوکر نمادین و کلاسیک را به نمایش بکشد

اگر یک نفر در جهان وجود داشته باشد که می‌تواند به خوبی کوین کانری صدای بتمن را اجرا کند او کسی نیست جز محمدرضا علی مردانی!

آرت استایل و انیمیشن

باید به این نکته اشاره کرد که یکی از نقاط قوت کامیک هالووین طولانی آرت و تصویرسازی‌های جذاب و چشمگیرش است که در این فیلم آنچنان از آن پیروی نشده که موضوع ناراحت کننده ولی قابل درکی‌ست، به این دلیل که اجرای این نوع آرت در فرم یک انیمیشن بلند بسیار طاقت فرسا و غیر معقول خواهد بود. آرت استایل این کار تفاوت بسیاری با سبک اغراغ آمیز، خشن و تاریک کامیک دارد، در اینجا بر خلاف کامیک شخصیت‌ها خیلی ساده و انسانی‌تر ترسیم شده‌اند. و همه چیز به طور خلاصه خیلی ساده و تمیز به نظر می‌آید، البته آرت کار در ایجاد یک فضای نوآر و تاریک شکست نمی‌خورد با این حال حرف خاصی هم برای گفتن ندارد.

شباهت زیاد آرت استایل این کار و فیلم (Superman: Man of Tomorrow) باعث می‌شود که بیش از پیش مطمئن شویم که این دو فیلم (در واقع سه فیلم با در نظر گرفتن دو قسمتی بودن هالووین طولانی) در یک جهان جریان دارند و قرار است در آینده‌ای نزدیک با هم کراس اور داشته باشند. به طور کلی آرت این کار آنچنان جذابیتی ندارد ولی چیز زشت و بدی هم نیست و مخاطب کم کم به آن عادت می‌کند. شاید آزار دهنده‌ترین بخش این فیلم انیمیشن شخصیت‌ها باشد که در بعضی جاها انقدر مصنوعی و کامپیوتری می‌شوند که نمی‌توان باور کرد که این کار توسط استدیو‌ای حرفه‌ای ساخته شده‌، با این حال این مورد یک یا دو بار بیشتر اتفاق نمی‌افتد و در قسمت دوم بسیار بهتر می‌شود.

آرت استایل این فیلم شباهت زیادی با آرت سریال آرچر دارد و بخاطر ژانر کمدی آن سریال گاهی اوقات حواس مخاطب از فضای تاریک این فیلم پرت می‌شود.

حرف آخر

کامیک هالووین طولانی از آن دسته آثاری است که به طور اختصاصی برای فرمت کامیک ساخته شده‌اند و برای لذت بردن تمام و کمال از آن باید حتما کامیکش را خواند، پس اقتباس از این اثر در قالب انیمیشن کار بسیار سختی خواهد بود، با این همه بنظر می‌رسد که این فیلم توانسته با موفقیت از پس اقتباس از این اثر بر بیاید و یک فیلم خوب را به مخاطب تحویل دهد. نمی‌توان گفت که این فیلم بهترین انیمیشن دی‌سی است ولی بی‌شک از بهترین آثار چند سال اخیر آن‌هاست که دیدنش خالی از لطف نیست.