کارگردان «تگزاس۲» از فروش بالای ۱۶ میلیاردی فیلم و ساخت قسمت بعدی خبرداد

بازار فیلم‌های کمدی این روزها در گیشه سینماهای کشور حسابی داغ است، بازاری که البته محصولاتش گاه با موفقیت همراه می‌شود و علاوه‌بر مخاطبان منتقدان را هم سر ذوق می‌آورد و گاه حتی موردقبول مخاطب عالم هم قرار نمی‌گیرد و باعث می‌شود تا ترک سالن را بر ادامه حضور ترجیح دهند!

در چنین شرایطی اما فیلم‌هایی که موفق به جذب مخاطب بیشتر و فروش بالاتر در گیشه می‌شوند، انگیزه مضاعفی به سازندگانشان می‌دهند تا تولید قسمت‌های بعدی در دستور کار قرار بگیرد. یکی از آثار کمدی که این روزها در سینماهای کشور در حال اکران است، فیلم سینمایی «تگزاس ۲» به کارگردانی مسعود اطیابی است. فیلمی که قسمت اول آن سال گذشته و درست در ماه مبارک رمضان روی پرده رفت و توانست مخاطبان بسیاری را به سینماها جذب کند.

«تگزاس ۲» هم هرچند قرار بود در اکران عید فطر روی پرده برود اما به‌واسطه حواشی پیش‌بینی‌نشده «رحمان ۱۴۰۰» و توقف اکران آن، کمی زودتر وارد کورس اکران شد و بازهم در ماه رمضان روی پرده رفت.

– «تگزاس ۱» در خارج از ایران ساخته شد و شاید یکی از دلایل موفقیت آن در گیشه هم همین مساله بود؛ چه چیز سبب شد که قسمت دوم این فیلم را جلوی دوربین ببرید و آن را در ایران بسازید؟

مسعود اطیابی: هرچند برخی از تجربه‌های من در حوزه فیلمسازی در خارج از کشور صورت گرفته، اما قرار بر این نبود که همه فیلم‌هایم در خارج از کشور ساخته شود، قسمت اول «تگزاس» داستانی بود که از طریق آقای عامریان (تهیه‌کننده) به دست ما رسید و از طریق نویسنده تغییراتی نیز در آن رخ داد. داستان این فیلم در برزیل می‌گذشت و با توجه به اینکه ابراهیم عامریان بیشتر در برزیل حضور داشت تا در ایران، این امر فرصت خوبی بود تا ما بتوانیم این فیلم را در این کشور جلوی دوربین ببریم.

البته تاکید می‌کنم که آن زمان هیچگاه به «تگزاس ۲» فکر نمی‌کردم اما بعد از دیدن بازخورد فیلم از سوی مخاطبان و انتظارشان برای دیدن قسمت بعدی بود که تصمیم گرفتیم قسمت دوم این فیلم سینمایی را جلوی دوربین ببریم. با توجه به چیدمان قسمت اول فیلم مشخص بود که ادامه داستان باید در ایران رخ دهد و فیلم می‌توانست داستان جذابی هم داشته باشد که چند خارجی به ایران بیایند که به عنوان دوست و دشمن وارد ایران می‌شوند و وقایعی را رقم می‌زنند.

در این مسیر سعی کردیم تا نماد درستی از کشور خودمان در فیلم نشان دهیم و صحنه‌های انتقادی و اجتماعی را به صورت غیرملموس نمایش دهیم. البته نشان دادن مشکلات به صورت غیرملموس در این فیلم به این دلیل بود که گاهی یک فیلم اجتماعی می‌سازیم که باید نکاتی که در آن ارائه می‌شود به صورت ملموس نشان داده شود اما گاهی فیلمی را برای سرگرمی می‌سازیم اما هر فیلم خاصیت خود را دارد و به دنبال هدف خاصی است.

در این میان نکاتی مانند فیلتر بودن برخی سایت‌ها در کشور، مراسم چهارشنبه سوری در فیلم آمده است، حتی روابط خاص زن و شوهری در قالب طنز در این فیلم به گونه‌ای طرح شده‌است که بتوان اثرات مثبت و منفی آن را نشان داد. برای قسمت دوم چند فیلمنامه نوشته شد و در نهایت طرح حمزه صالحی موردقبول واقع شد که البته صحنه‌هایی مانند چهارشنبه سوری را خودمان به آن اضافه کردیم.

– پس داستان‌های دیگری نیز برای این قسمت در نظر گرفته شده بود؟

اطیابی: بله، زنده‌یاد خشایار الوند نیز طرحی برای قسمت دوم این فیلم نوشته بود که در نهایت نوشته حمزه صالحی تأیید شد چرا که احساس کردیم برای جذب مخاطب می‌تواند موفق‌تر عمل کند.

– اشاره کردید قرار نبود قسمت دوم «تگزاس» ساخته شود اما پایان‌بندی قسمت دوم فیلم نشان می‌دهد که قسمت سومی نیز برای فیلم در نظر گرفته شده است؟

اطیابی: البته در قسمت اول نیز پایان‌بندی فیلم به گونه‌ای بود که احساس شود ممکن است قسمت دومی نیز در کار باشد اما به فکر قسمت دوم این فیلم نبودیم. بعد از اکران فیلم و بازخورد و استقبال مردم از فیلم، بسیاری از مدیران سینماها تماس می‌گرفتند و می‌گفتند که مردم می‌پرسند قسمت دوم تگزاس ساخته می‌شود یا خیر؟ مانند «تگزاس ۲» که مردم منتظر ساخت قسمت سوم آن هستند.

البته بازخورد و علاقه مردم برای ساخت قسمت سوم از قسمت سوم زودتر به ما رسیده است چرا که بعد از نمایش «تگزاس ۱» چند ماه بعد مخاطب به دنبال قسمت دوم بود اما برای قسمت سوم مخاطب از همین حالا در انتظار قسمت سوم آن است.

– با این شرایط به فیلمنامه قسمت سوم فیلم فکر کرده‌اید؟ یا هنوز ایده خاصی برای آن در نظر ندارید؟

اطیابی: به چندین طرح در این زمینه فکر کرده‌ایم. البته باید دید که با توجه به هزینه‌های موجود در کدام کشور می‌توان قسمت سوم این فیلم را ساخت. باید قبول کنیم که جنبه اقتصادی فیلم از اهمیت بسیاری برخوردار است، «تگزاس ۲» حداقل باید ۱۶ میلیارد تومان فروش داشته باشد تا هزینه ساختش تأمین شود، در چنین شرایطی باید فروش فیلم کمی بالاتر باشد تا بتوانیم بخشی از هزینه‌های قسمت بعدی آن را تأمین کنیم. البته چیدمان ما بر این مبنا است که فیلم در برزیل ساخته شود اما اینکه این اتفاق حتماً رخ می‌دهد یا خیر، هنوز مشخص نیست.

ابراهیم عامریان: اگر قیمت دلار پایین بیاید می‌توانیم قسمت سوم را در برزیل بسازیم. البته داستان به گونه‌ای است که قسمت سوم این فیلم را می‌توانیم در هر کشوری تولید کنیم. به هر حال در پایان‌بندی داستان یک گروگانگیری صورت گرفته که معلوم نیست در کدام کشور این اتفاق رخ داده است. خودمان نیز این قسمت را برای مخاطب باز نکرده‌ایم تا بتوانیم بر اساس شرایط موجود، کشور موردنظر را انتخاب کنیم.

– در این فیلم از بازیگران خارجی نیز استفاده کردید، دستمزد آن‌ها نیز با توجه به بالا رفتن دلار برایتان گران تمام شده است.

عامریان: دستمزد بازیگران برزیلی ما تقریباً همان دستمزدی بود که در «تگزاس ۱» پرداخت شد، اما با توجه به افزایش قیمت دلار، دستمزد آنها به ریال ۴ برابر شد.

– انتخاب بازیگران در قسمت دوم بسیار جالب است؛ اضافه شدن ژاله صامتی و مهدی هاشمی می‌توانست شرایط دیگری را به خصوص در یک اثر کمدی در جذب مخاطب رقم بزند، بازیگران را بر چه اساس انتخاب کردید؟

اطیابی: هر فیلمساز و تهیه‌کننده‌ای زمانی که می‌خواهد فیلمی را شروع کند بعد از به پایان رساندن فیلمنامه اولین کاری که انجام می‌دهد این است که یک تیم از بازیگران را در ذهن خود داشته باشد و همیشه ایده‌آل‌های خود را می‌نویسد، اما به ایده آل رسیدن شانس زیادی می‌خواهد چرا که معمولاً یک بازیگر مشغول کار است، بازیگر دیگر دستمزد زیادی می‌خواهد و یا یک بازیگر با بازیگر دیگر همکاری نمی‌کند. به همین دلیل به این ایده‌آل رسیدن سخت است.

در «تگزاس ۲» این شانس را داشتیم که ۹۰ درصد از ترکیبی که می‌خواستیم را به‌دست آوردیم، به همین دلیل نه پیش تولید و نه تولید کار طول نکشید. ژاله صامتی و مهدی هاشمی بهترین گزینه‌هایی بودند که مدنظر ما بودند. گزینه‌های دیگری نیز بود که خوشبختانه به آنچه می‌خواستیم رسیدیم.

البته خانم صامتی در آن زمان درگیر تئاتر بود و همین مساله سبب شد تا زمان‌بندی کار با مشکل همراه شود البته با برنامه‌ریزی مناسب کارها به درستی انجام شد. خوشبختانه انتخاب بازیگر پروسه چندان سختی را برای ما به همراه نداشت. چرا که فیلمنامه خوبی دست ما بود و قسمت اول «تگزاس» تبدیل به برندی شده بود که بازیگران مختلفی علاقه‌مند به حضور در این فیلم بودند. حتی بسیاری از بازیگران درجه یک با ما تماس گرفتند و برای بازی در این فیلم ابراز تمایل کردند. در هنگام پیش تولید تنها مشکل ما تأمین تجهیزات بود، به عنوان مثال در آن زمان دوربین اصلاً نداشتیم چرا که همه دوربین‌ها درگیر کار بودند.

– حمید فرخ‌نژاد در قسمت دوم حضور نداشت و این شائبه را ایجاد می‌کند که این بازیگر بیشتر تمایل دارد در فیلم‌های خارج از کشور حضور داشته باشد؟

اطیابی: فرخ‌نژاد احتمالاً در قسمت سوم «تگزاس» حضور خواهد داشت. اما اینکه اگر فیلم در خارج از ایران ساخته شود بازی کند این گونه نیست.

عامریان: داستان «تگزاس ۲» اینگونه بود که جایی برای شخصیت دایی هوشنگ با بازی فرخ‌نژاد وجود نداشته باشد.

اطیابی: البته این را باید بگویم که فرخ نژاد دوست داشت که نقشی در ایران داشته باشد اما واقعیت این است که ما به قسمت‌های سوم و چهارم فکر می‌کردیم و به این بازیگر در برزیل نیاز داشتیم تا بتواند نقش دایی هوشنگ را همچنان داشته باشد. اینکه این بازیگر طی چند وقت گذشته چند فیلم پشت سرهم در خارج از کشور بازی کرده است دلیل نمی‌شود که شرط بازی وی در فیلم‌ها این باشد که حتماً در خارج از ایران فیلمبرداری شود.

– فیلمنامه «تگزاس ۲» با ممیزی همراه بود؟

اطیابی: خوشبختانه نه فیلمنامه و نه فیلم به ممیزی نخورد. البته فیلم یک سری برش‌های کوچک داشت که خیلی اهمیت نداشت و من هم تعجب کردم که چرا نسبت به این مساله حساس شدند. که این حساسیت‌ها بیشتر درباره دیالوگ‌هایی درباره ایران بود. البته ما نیز نسبت به این حساسیت‌ها احترام گذاشتیم و تاکید می‌کنم ممیزی‌های ارائه شده مسأله‌ای نبود که بخواهد به فیلم صدمه وارد کند.

– مخاطب هنگام دیدن فیلم از آن کاملاً لذت می‌برد و با رضایت از سینما خارج می‌شود و این نشان می‌دهد که شما به خوبی با فضای فکری و نیاز جامعه آشنا هستید و توانستید رضایت مخاطب را جلب کند.

اطیابی: یک اتفاق جالب برای شما تعریف کنم یکی از دوستانم زنگ زد و از من خواست چند بلیت از «تگزاس ۲» در اختیارش بگذارم و گفت به دکتر مراجعه کرده‌ایم و دکتر پیشنهاد کرده است که «تگزاس» که یک فیلم کمدی است را ببینیم. این مساله برای من بسیار جذاب بود که یک دکتر برای بهتر شدن حال بیمار خود یک فیلم کمدی مانند «تگزاس» را پیشنهاد کرده است.

گاهی نیاز جامعه از جنس مضمون و محتوا نیست، بلکه گاهی باید برعکس عمل کرد. چرا که گاهی فضا به قدری برای مردم سنگین است که نیاز دارد لحظاتی همه این مسائل را فراموش کند و به شادی فکر کند. فکر می‌کنم در این زمانه فیلم‌هایی که بتواند ۲ ساعت مردم را بخنداند و از مسائلی که آن‌ها را نگران کرده است، دور کند بسیار لازم است. مساله دیگر این است که این روزها مردم بسیار تنها هستند و اگر بتوانند دست جمعی از دیدن یک فیلم خانوادگی لذت ببرند بسیار مهم و خوب است.

به همین دلیل شناخت زمانه از لحاظ اجتماعی در شرایط فعلی بسیار مهم است. در حال حاضر در ذهن مردم ما بحران‌های مختلفی مانند بحران‌های اجتماعی، اخلاقی، خانوادگی، سیاسی، امنیتی که البته در حال القا شدن است، وجود دارد و بهتر است که برای لحظاتی از فکر دلار، ترامپ و یا یک شخصیت دون پایه یک کشور دیگر خارج شود. ما نمی‌توانیم هر لحظه مردم را درگیر مشکلات این چنین کنیم و باید به مردم یادآور شویم که اگر می‌خواهیم نتیجه خوبی برای کار خود داشته باشیم بهتر است برای لحظاتی دست از نگرانی‌ها برداریم.

– تهیه‌کنندگی در ایران تبدیل به یک ریسک شده است و ساخت یک فیلم کمدی در ایران یکی از همین ریسک‌های بزرگ است، به‌خصوص وقتی قسمت دوم یک فیلم کمدی که فروش خوبی نیز داشته است، ساخته می‌شود.

عامریان: با اینکه ساخت فیلم کمدی در ایران یک ریسک است موافقم. اما معتقدم می‌شود ریسک‌ها را به حداقل رساند، زمانی که «تگزاس ۱» را آغاز کردیم مطمئن بودم که یک فیلم موفق خواهد بود، چرا که اگر می‌خواهید یک فیلم کمدی موفق بسازید باید از قبل بدانید که نیاز مردم جامعه چه چیز است و چه چیز می‌تواند آنها را جذب کند این استراتژی برای همه فیلم‌ها چه کمدی چه اجتماعی جواب می‌دهد.

در این میان ساخت فیلم کمدی سخت‌تر است چرا که باید سوژه‌هایی را پیدا کنید که مردم را بخندانید، بی شک با مطالعه و تحقیق می‌توانید تمام ریسک‌ها را به صفر برسانید. برای «تگزاس ۱» اصلاً نگران نبودم و مطمئن بودم که جواب می‌دهد، در «تگزاس ۲» نیز بیشتر مطمئن هستم و می‌توانم بگویم اگر مساله خاصی پیش نیاید می‌تواند فروش بسیار خوبی داشته باشد. بی شک اگر به نیاز مخاطب عام فکر کنیم حتماً قسمت‌های سوم و چهارم آن نیز مورد استقبال قرار گیرد، به شرط اینکه تمام مواردی که در قسمت دوم این فیلم رعایت کردیم در قسمت‌های بعدی نیز مورد توجه قرار دهیم.

این را می‌دانم که گاهی یک فیلم ساخته می‌شود و فروش بسیار خوبی دارد اما به قسمت دوم آن توجه چندانی نمی‌شود و ناخودآگاه مردم از آن زده می‌شوند. معتقدم «تگزاس ۲» از قسمت اول آن بهتر است چرا که ما به دنبال چنین چیزی بودیم و خوشبختانه مردم از این فیلم بسیار راضی هستند. نباید فراموش کرد که یک اثر کمدی برای نقد کردن نیست بلکه برای مخاطب عام ساخته شده است. معتقدم فیلم کمدی را هیچ منتقدی نمی‌تواند نقد کند، چرا که فیلم کمدی برای مخاطب عام است و مخاطب می‌خواهد برای ۲ ساعت در سینما بخندند و حالشان خوب شود.

– سرگرمی در سینما به خصوص در سینمای کمدی خوب است، اما این روزها بسیاری از کارگردانانی که فیلم کمدی می‌سازند از هر روشی برای جذب مخاطب استفاده می‌کنند که حتی باعث خوشحالی و سرگرمی مخاطب هم نمی‌شود. به‌خصوص استفاده از شوخی‌های تکراری که به‌صورت زننده‌تر که در فیلم‌ها از آن استفاده می‌شود.

عامریان: استفاده از شوخی‌های مختلف در فیلم‌های کمدی نیز باز هم بستگی به تحقیق‌هایی است که صورت می‌گیرد، گاهی کارگردان ترجیح می‌دهد تا از شوخی‌های جنسی در فیلم استفاده کند و گاهی نیز فیلمساز فیلم خود را به گونه‌ای می‌سازد که همه اعضای خانواده بتوانند در کنار هم فیلم را در سینما ببینند و با هم از دیدن آن لذت ببرند. یکی از اهداف مهم آقای اطیابی این است که فیلم را برای خانواده بسازد به این معنا که فیلمی را تولید کند که همه اعضای خانواده در کنار هم بتوانند با هم در سینما فیلم را ببینند.

اطیابی: ساخت فیلم کمدی بسیار سخت است، این مساله سخت است که تا چند صحنه می‌توان مخاطب خود را خنداند و این سخت است که از شوخی‌های تجربه پس داده برای فیلم استفاده کرد. به خاطر دارم زمانی که می‌خواستم فیلم «خروس جنگی» را بسازم علاقه خاصی به عنوان مخاطب به فیلم «همسر» فخیم زاده داشتم و این فیلم به عنوان یک فیلم کمدی رمانتیک تبدیل به یک الگو برای من شده بود، در چنین شرایطی هم می‌خواستم فیلم خودم شباهتی به فیلم مهدی فخیم زاده نداشته باشد و هم می‌خواستم الگو بودن آن را حفظ کنم چرا که این فیلم را بسیار دوست داشتم به همین دلیل تصمیم گرفتم تا با فاصله زیاد این الگو را در فیلم خود بیاورم و از نظر من نیز چنین امری اشکالی ندارد.

در شوخی‌های تکراری در فیلم‌های کمدی نیز همین مساله وجود دارد، به عنوان مثال شوخی پیژامه در «تگزاس ۲» تفاوت‌هایی با شوخی‌های دیگر دارد ما با پیژامه داستان دیگری را شروع می‌کنیم. از طرف دیگر در فیلم یک غریبه وارد کشور می‌شود که می‌خواهیم چند مساله را به آن نشان دهیم و می‌خواهیم قصه را با معرفی شخصیت‌ها نشان دهیم. اگر در این فیلم شوخی تکراری می‌بینید باید بگویم که میزان و تلفیق آن در فیلم لازم است. همیشه در همه فیلم‌های کمدی چه در ایران و چه در خارج از ایران معمولاً شاهد چند کمدی تکراری از گذشته هستیم.

– اما همین تکرارها باعث شده است که بسیاری از فیلم‌های کمدی با شکست مواجه شود.

اطیابی: مساله مهم این است که این شوخی‌ها بتواند مخاطب را بخنداند، متأسفانه شکست فیلم‌های کمدی در گیشه سینمای ایران بیشتر از فیلم‌های اجتماعی است. در سال‌های ۹۶ و ۹۷ تعداد فیلم‌های کمدی بسیار زیاد بود و به همین نسبت تعداد فیلم‌های کمدی شکست خورده در گیشه از فیلم‌های اجتماعی بیشتر بود. ضمن این‌که اگر فیلم اجتماعی در گیشه شکست بخورد، متهم به بی‌کیفیتی نمی‌شود بلکه این مخاطب است که به دلیل کم سلیقگی باعث شکست فیلم شده است، در صورتی که مخاطب امروز در دیدن فیلم‌های سینمایی بسیار سختگیر است. اما اگر فیلم کمدی شکست بخورد دیگر حرفی برای گفتن ندارد چرا که هدف فیلم کمدی این است که مخاطب جذب کند.

امروز اگر با رضا عطاران فیلم کمدی بسازیم صددرصد فیلم در گیشه موفق است چرا که بازیگر بداهه‌گویی است، اما با هر بازیگر دیگری چنین امکانی وجود ندارد، گروه بازیگران «تگزاس» نیز همین گونه بود، اینکه بخواهید تصور کنید با بازیگرانی مانند بازیگران «تگزاس» بخواهیم مردم را بخندانیم کار بسیار سخت‌تر است. تاکید می‌کنم که ساخت فیلم کمدی سخت است، ما برای تگزاس‌های ۳ و ۴ ایده‌های بسیار جدید و نابی داریم که می‌تواند بسیار جذاب باشد. البته باید دید برنامه‌ریزی نهایی در این زمینه چگونه صورت می‌گیرد.

– در حال حاضر فیلم در ماه رمضان اکران می‌شود، این فیلم ناگهان و بدون برنامه‌ریزی اتفاق افتاد و بی‌شک در فروش بسیار تأثیرگذار بود.

عامریان: اتفاقاً اکران «تگزاس ۱» نیز در ماه رمضان صورت گرفت و تجربه چنین اکرانی را داشتیم و می‌دانیم که اصلاً تجربه خوبی نیست هم من و هم اطیابی دوست نداشتیم فیلم در چنین زمانی اکران شود و آن را گذاشته بودیم که عید فطر اکران کنیم و مطمئن بودیم که فروش خوبی نیز خواهد داشت، من شخصاً در حال حاضر از فروش فیلم راضی نیستم. این فیلم به این دلیل اکران شد که اکران «رحمان ۱۴۰۰» متوقف شد و ما در نوبت اکران عید فطر بودیم، از وزارت ارشاد و سینماداران با ما تماس گرفتند و از ما خواستند که فیلم را اکران کنیم و ما نیز به احترام دوستان این فیلم را اکران کردیم چرا که اکران «تگزاس ۲» در رمضان اصلاً به صلاح آن نبود.

هرچند قول‌هایی به ما برای حمایت از اکران به ما دادند اما به هیچکدام عمل نکردند. حتی به دلیل اعتراض فیلم‌های دیگر در حال اکران، نمایش این فیلم در شهرستان‌ها با تأخیر و با محدودیت‌ها صورت گرفت. حتی این محدودیت را داشتیم که در سینماهایی که ۲ سالن به بالا بودند ۲ هفته بعد از آغاز اکران اجازه نمایش پیدا کردیم، که این محدودیت‌ها به فیلم ضربه زد.

اگر «تگزاس ۲» با همه امکانات اکران می‌شد، این قابلیت را داشت که به راحتی در هفته اول بیش از ۵ میلیارد تومان فروش داشته باشد. این فیلم در روز اول با ۴۰ سینما آن هم با چند سئانس نمایش داده شد. امیدوارم دوستان به قول‌هایی که به ما داده‌اند عمل کنند و از این فیلم حمایت کنند. البته با توجه به این‌که فیلم در ماه مبارک رمضان اکران می‌شود، در آئین‌نامه جدید اکران، برای یک ماه رمضان یک هفته اضافه به فیلم‌ها داده می‌شود.

منبع: مهر