«جشنواره (فستیوال) بینالمللی فیلم برلین» یکی از مهمترین و معتبرترین فستیوالهای سینمایی جهان و یکی از سه فستیوال مهم اروپا -در کنار جشنوارههای فیلمِ ونیز و فیلم کَن- میباشد که از سال ۱۹۵۱ در شهر برلینِ آلمان با اهدای جوایزی سالانه به آثار و رویدادهای سینمایی که در سراسر جهان تولید میشوند، واکنش نشان میدهد. این جشنواره با اعتبارسنجی سالانه خود برای سیل قابلتوجهی (بعضا تا ۴۰۰ فیلم) از آثار برتر سینماییای که در سراسر کشورهای جهان و با فرهنگهای متفاوت به اکران میرسند، به یکی از قطبهای مهم فستیوالها و مراسمات سینمایی جهان تبدیل شده است. مهمترین جایزه این فستیوال که به بهترین فیلم انتخاب شده در این جشنواره اطلاق و اهدا میشود، جایزه «خرس طلایی» نام دارد (خرس نماد شهر برلین است). البته این جایزه انشعابات اندک دیگری هم دارد که «بهترین فیلم کوتاه» و «یک عمر دستاورد» (خرس طلایی افتخاری) از جمله آنان است. دیگر جایزه مهم فستیوال برلین، جایزه «خرس نقرهای» میباشد که به بخشهای بازیگری، کارگردانی و … اهدا میشود. درباره میزبانی و محل برگزاری فستیوال برلین نیز باید گفت که از سال ۲۰۰۰ تاکنون تئاتر «پوتسدامر پلاتس» که یک سالن نمایش با ظرفیت ۱۷۵۴ نفره است، میزبان این جشنواره بوده و نمایش فیلمهای مسابقه و مراسم اهدای جوایز در آن برگزار میشود، به همین دلیل در طول برگزاری جشنواره، این تئاتر تبدیل به سینما میشود. همچنین ریاست جشنواره برلین از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۹ بر عهدهی «دیتر کاسلیک»، منتقد، خبرنگار و پژوهشگر آلمانی بوده است و از سال ۲۰۲۰ «کارلو چاتریان» مدیریت این جشنواره را برعهده دارد.
حال در این مطلب سعی شده تا شما مخاطبین را با آثار و فیلمهایی که در قرن بیست و یکم موفق به کسب (بُردن) مهمترین جایزه فستیوال بینالمللی فیلمِ برلین یعنی «خرس طلایی» شدهاند، آشنا کرده و یک معرفی اجمالی از این فهرست که شامل ۲۳ فیلم میشود (در ۲ بخش)، داشته باشیم. برای مشاهده و خواندن این فهرست با ادامه این مطلب همراه باشید.
همچنین شما مخاطبین عزیز میتوانید برای مشاهده بخش اول این مقاله به لینک مشخص شده در این متن – برندگان جایزه «خرس طلایی» فستیوال برلین (بخش اول) – مراجعه فرمایید.
.
.
.
Honey – 2010
نام فیلم: عسل
محصول: ۲۰۱۰ ترکیه / آلمان
زبان: ترکی
نمره IMDb: 7.2
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: سمیح کاپلاناوغلو
بازیگران: بورا آلتاس / اردال بسیک اوغلو / تولین اوزن
خلاصه داستان:
یوسف (بگبورا آلتاس) پسر شش سالهای است که با یعقوب و زهرا، پدر مادرش، در منطقهای روستایی در کوهستانهای ترکیه زندگی میکنند. یعقوب زنبوردار است و یوسف با معصومیت کودکانهاش در اوقات بیکاریاش با علاقه کار پدر را تماشا میکند. یوسف خوابی را میبیند که تلخ و غمناک است ولی هنگامی که میخواهد خواب را برای پدرش تعریف کند، او یوسف را از نقل این خواب برای دیگران منع میکند. تا اینکه کندوهای یعقوب عسل کافی نمیدهد و او مجبور میشود که یوسف و زهرا را رها کند و به اعماق جنگل برای دستیابی به عسل مرغوب و کافی برود. در اینجاست که بیقراری یوسف و زهرا برای بازگشت یعقوب آغاز میشود. یوسف از غم ندیدن پدر به سکوتی تلخ میرسد و دیگر حرفی نمیزند. همه چیز ناامیدکننده پیش میرود و اینبار یوسف شش ساله برای بیقراریهایش گزینهٔ رفتن به اعماق جنگل را مییابد …
.
A Separation – 2011
نام فیلم: یک جدایی (جدایی نادر از سیمین)
محصول: ۲۰۱۱ ایران
نمره IMDb: 8.3
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی اسکار / برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی گلدنگلوب/ کاندید جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی بفتا / برنده جایزه «خرس طلایی» در فستیوال برلین
کارگردان: اصغر فرهادی
بازیگران: لیلا حاتمی / پیمان معادی / شهاب حسینی / ساره بیات / سارینا فرهادی / بابک کریمی / علیاصغر شهبازی / کیمیا حسینی / حمید جانانه / شیرین یزدانبخش / مریلا زارعی
خلاصه داستان:
سیمین (لیلا حاتمی) میخواهد به همراه همسرش نادر (پیمان معادی) و دخترش ترمه (سارینا فرهادی) از ایران برود و همهٔ مقدمات این کار را فراهم کرده. اما نادر نمیخواهد پدرش را که از بیماری آلزایمر رنج میبَرَد تنها رها کند. این اختلافات باعث میشود سیمین از دادگاه درخواست طلاق کند، اما دادگاه درخواستش را در مورد حضانت فرزندش رد میکند و مجبور میشود به خانهٔ پدرش برگردد. ترمه تصمیم میگیرد پیش پدرش نادر بماند به امید اینکه مادرش سیمین پیش آنها برگردد. نادر نمیتواند از عهدهٔ مراقبت از پدرش برآید؛ پس برای این کار یک مستخدم به نام راضیه (ساره بیات) استخدام میکند. این زن جوان که باردار است این کار را بدون اطلاع همسرش حجت (شهاب حسینی) قبول کرده است. یک روز نادر به خانه برمیگردد و پدرش را در حالی که دستش با روسری به تخت بسته شده و از روی تخت به زمین افتاده و تنها رهاشده میبیند. وقتی راضیه به خانه برمیگردد دعوای شدیدی درمیگیرد که عواقب تراژیک آن نه تنها زندگی نادر را زیر و رو میکند، بلکه تصویر دخترش از او را دستخوش تغییر میسازد. راضیه بهدلیل مرگ جنینش به بیمارستان منتقل میشود. او و همسرش دلیل مرگ جنین را هلدادهشدن توسط نادر میدانند و از نادر شکایت میکنند و …
.
Caesar Must Die – 2012
نام فیلم: سزار باید بمیرد
محصول: ۲۰۱۲ ایتالیا
زبان: ایتالیایی
نمره IMDb: 7.3
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: برادران تاویانی (ویتوریو و پائولو)
بازیگران: کوسیمو رگا / سالواتوره استریانو / جیووانی آرکوری / آنتونیو فراسکا
خلاصه داستان:
فیلم «سزار باید بمیرد» روایتگر داستانی متفاوت و نو است. تاویانیها در یک اثرِ نیمه مستند، تعدادی زندانی که اکثر آنها به دلیل قاچاق یا عضویت در مافیا و قتل به حبسهای طولانی مدتی گرفتار شدهاند. این زندانیان علیرغم محافظت زیاد، فرصتی یافتهاند که نمایشِ تئاتری را بر روی صحنه ببرند و برای تماشاگران خارج از زندان به بازی بپردازند. این نمایش، جولیوس سزار نوشتهٔ شکسپیر است. زندانیان نمایش را اجرا میکنند و دوباره تحت مراقبت ویژه به سلولهای خود باز میگردند. فیلم از اینجا فلش بکی به گذشته و تمرینات آنها دارد …
.
Child’s Pose – 2013
نام فیلم: مسئله بچه
محصول: ۲۰۱۳ رومانی
زبان: رومانیایی
نمره IMDb: 7.4
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: کالین پتر نتسر
بازیگران: لومینیتسا گئورگیو / بوگدان دومیتراکه / ناتاشا راب / فلورین زامفیرسکو / ولاد ایوانف / میمی برانسکو / تئودور کوربان / آدریان تیتیئنی
خلاصه داستان:
فیلم «مسئله بچه» روایتگر زندگی متلاطم شخصی به نام باربو است که در یک شب سرد زمستانی، با اتومبیلش در جادهای با سرعت بیش از حد مجاز در حرکت است که ناگهان با پسر بچهای تصادف میکند و پسر بچه بر اثر تصادف میمیرد. زندانِ طولانی مدتی در انتظار باربو است، اما او و مادر ثروتمند و سلطه جویش، در تلاش برای رضایت والدین بچه با پرداخت پول هستند. آنها همچنین به شاهدان ماجرا رشوه میدهند و …
.
Black Coal, Thin Ice – 2014
نام فیلم: زغالسنگِ سیاه، یخِ نازک
محصول: ۲۰۱۴ چین
زبان: ماندرین
نمره IMDb: 6.7
ژانر: مهیج
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: دیائو یینان
بازیگران: لیائو فان / گوئی لون-می / وانگ ژوئبینگ / یو آیلی
خلاصه داستان:
فیلم با بازگشت به سال ۱۹۹۹ سرگذشت قاتلی حرفهای را روایت میکند که در شهر سرمازدهای در شمال چین به یک رشته قتلهای فجیع دست میزند. پلیسی جوان به نام ژانگ که در تحقیقات جنایی نقش دارد، به خاطر خلافکاری از کار خود معلق میشود و به عنوان نگهبان کارخانهای مشغول کار میشود. پس از گذشت ۵ سال بار دیگر قتلهایی مشابه در شهر از سر گرفته میشود. ژانگ که به ابتکار خود میکوشد سرنخهایی از ماجرا به دست آورد، به دنیای بیرحم و خشن گانگسترهایی راه پیدا میکند که برای به دست آوردن پول به هیچ قانون و مقرراتی پای بند نیستند. از سوی دیگر ژانگ با زنی جوان آشنا میشود و به او دل میبندد. دختر که در یک خشکشویی کار میکند، ظاهری معصوم و دلفریب دارد، اما به زودی معلوم میشود که با قتلها در ارتباط است …
.
Taxi – 2015
نام فیلم: تاکسی
محصول: ۲۰۱۵ ایران
زبان: فارسی
نمره IMDb: 7.3
ژانر: مستند
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: جعفر پناهی
بازیگران: جعفر پناهی / نسرین ستوده / حنا سعیدی
خلاصه داستان:
این فیلم ساختاری مستندگونه دارد، با امکانات محدودی ساخته شده و داستان آن در یک تاکسی در تهران و بجنورد میگذرد که رانندگی این تاکسی با خود جعفر پناهی (کارگردان) است. در آغاز فیلم این شُبهه وجود دارد که مسافران از وجود دوربینها آگاهی ندارند و موضوعات مورد بحث اتفاقی و تصادفی هستند، اما روند فیلم خلاف این تصور را تقویت میکند. البته میتوان تصور نمود که این فیلم محصول گفتگوهای متفاوت و متعددی بوده که جعفر پناهی در تدوین دست به گزینش زده تا محتوایی یکدست و دلخواه خود را در قالب یک فیلم تهیه و ارائه کند …
.
Fire At Sea – 2016
نام فیلم: آتش در دریا
محصول: ۲۰۱۶ ایتالیا
زبان: ایتالیایی
نمره IMDb: 6.8
ژانر: مستند
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین / کاندید جایزه «بهترین فیلم مستند» در آکادمی اسکار
کارگردان: جانفرانکو رزی
بازیگران: — (از بازیگر آماتور یا حرفهای در این فیلم مستند استفاده نشده است.)
خلاصه داستان:
مستند «آتش در دریا» زندگی در جزیرهٔ «لامپدوزا» را نشان میدهد. این جزیره یکی از محلهای ورود پناهجویان آفریقایی به اروپاست. در این فیلم مستند نشان داده میشود که چه خطراتی در انتظار پناهجویان است. تشنگی، خطر غرق شدن و بیماری و گرسنگی پناهجویان در این مستند به نمایش گذاشته میشود …
.
On Body And Soul – 2017
نام فیلم: در جسم و روح
محصول: ۲۰۱۷ مجارستان
زبان: مجارستانی
نمره IMDb: 7.6
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین / کاندید جایزه «بهترین فیلم بینالمللی» در آکادمی اسکار
کارگردان: ایلدیکو انیدی
بازیگران: الکساندرا بوربلی / گیزا مورکزانی
خلاصه داستان:
کسی که از پنجرهی طبقهی دوم خود با ناامیدی به این صحنه خیره شده «آندره» (گیزا مورکزانی) است، فردی لاغر و ریشو با بازویی پژمرده. او مدیر کشتارگاه است، مردی که مسئول سازماندهی این قتل عام است. در این روز به خصوص، «آندره» به چهرهای غریبه نگاه میکند، در تلاش برای یافتن هویت این زن خجالتی و نامطمئن. «ماریا» (آلکساندرا بوربلی) یکی از کارکنان نیست، بلکه بازرس کنترل کیفیت دولت است، زنی فوقالعاده دقیق که چشمانی تیز برای تخمین میزان چربی یک طرف گاو دارد. بین این دو نفر مقداری کشش به نظر میرسد، اما هردو درونگرا هستند، حتی رسمی. بدون هرگونه مهارت اجتماعی برای باز کردن سر صحبت، به جایی نمیرسد، «ماریا» و «آندره» هردو به زندگی فردی و انزوای خود برمیگردند. آنگاه تقدیر دست به کار میشود. «آندره» و «ماریا» پی میپرند که رویاهای یکسانی دارند. این دو کمکم به هم علاقهمند میشوند و تصمیم میگیرند که به رویایشان تحقق ببخشند …
.
Touch Me Not – 2018
نام فیلم: به من دست نزن
محصول: ۲۰۱۸ رومانی / فرانسه / چک / آلمان / بلغارستان
زبان: انگلیسی / آلمانی
نمره IMDb: 5.8
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: آدینا پینتیلی
بازیگران: لورا بنسون / توماس لمارکوییس / درک لانگ / کریستین بایرلین
خلاصه داستان:
در این فیلم نمایشی، یک کارگردان موفق و شخصیتهایش در ارتباط با رابطه صمیمی بین برخی افراد، به یک پروژه تحقیقاتی شخصی می پردازند. این فیلم مرزهای انعطافپذیری بین واقعیت و فانتزی را بررسی می کند. این سفرهای عاطفی لورا، توماس و کریستسن را دنبال میکند و با نگاهی دراماتیک متفاوت، بینش عمیقی از زندگی و روابط صمیمی آنها به نمایش میگذارد …
.
Synonyms – 2019
نام فیلم: مترادفها
محصول: ۲۰۱۹ رژیم… / فرانسه / آلمان
زبان: فرانسوی / عبری
نمره IMDb: 6.4
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: نداو لاپید
بازیگران: کوئیچنتین دولمر / تام مرسیر / فرانکوییس گدیر / اولیویر لوستائو / لویی شویلوت
خلاصه داستان:
یک مرد جوان برای دلایلی مسخره و ناموجه وارد پاریس شده و برهنه و از سرما یخ زده روی یک تخت خالی دیده میشود. البته او خیلی زود توسط همسایگان طبقه بالای خود که زوج جوان فرانسوی امیل (کوئنتین دولمر) و کارولین (لویی شویلوت) هستند، نجات داده میشود. آنها مقداری پول و تعدادی لباس جدید -که شامل یک پالتوی خاکستری رنگ فوقالعاده هم میشود- در اختیار او قرار میدهند تا زندگی جدیدی را آغاز کند …
.
There Is No Evil – 2020
نام فیلم: شیطان وجود ندارد
محصول: ۲۰۲۰ ایران
زبان: فارسی
نمره IMDb: 7.4
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: محمد رسولاف
بازیگران: احسان میرحسینی / شقایق شوریان / کاوه آهنگر / دریا مقبلی / محمد ولیزادگان / مهتاب ثروتی / ژیلا شاهی / محمد صدیقیمهر / باران رسولاف
خلاصه داستان:
داستان فیلم «شیطان وجود ندارد» چهار غصه دربارهی مردان ارتشی را روایت میکند که ماموریت انجام اعدام به آنها محول شده است. در عین حالی که این شخصیتها درگیر گزینههای پیش روی خود هستند، با فروپاشی خود مبارزه میکنند و تأثیر ماموریتشان را بر روی افراد نزدیک به خود میبینند …
.
Bad Luck B… or Loony P… – 2021
نام فیلم: س… بدفرجام یا پ… جنونآمیز
محصول: ۲۰۲۱ رومانی
زبان: رومانیایی / انگلیسی
نمره IMDb: 6.8
ژانر: کمدی درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: رادو ژاده
بازیگران: کاتیا پاسکاریو / اُلیمپیا مالای / آندی واسلویانو / الکساندرو پوتوچئان / یون دیچیسانو
خلاصه داستان:
«امی سیلیبیو» یک معلم تاریخ در یک مدرسه راهنمایی برجسته رومانیایی، با همسرش یوجن یک نوار فیلم شخصی و خانوادگی میگیرد. یوجن این ویدئو را در یک سایت شخصی بارگذاری میکند اما به طور ناخواسته فیلم خصوصی آنها بارگیری میشود و بارها در سایتهای عمومی ارسال میشود. کارکنان مدرسهای که امی در آن تدریس میکند و همچنین والدین دانشآموزانش از رفتارهای او شرمگین میشوند و بلافاصله پس از انتشار گسترده این فیلم، عصر یک روز او را به کنفرانس والدین فرا میخوانند …
.
در پایان هرچند که سایت IMDb به خودی خود ملاک و برتری خاصی از نظر ارزشگذاری نسبت به سایر سایتهای مشابه، مجلات سینمایی، نمرات منتقدان یا حتی نمرات شخصی هر مخاطب سینما ندارد اما از آنجایی که یکی از بزرگترین سایتهای سینمایی برای گردآوری نظرات و نمرات مخاطبین میباشد، در اینجا جهت نگاه بهترِ شما مخاطبین، تمامی فیلمهای این مقاله را که در سایت IMDb ارزشگذاری شدهاند به ترتیب از بالاترین نمره فهرست کردهایم:
۸٫۳- A Separation – 2011 (ایران)
۷٫۶- On Body And Soul – 2017 (مجارستان)
۷٫۴- Child’s Pose – 2013 (رومانی)
۷٫۴- There Is No Evil – 2020 (ایران)
۷٫۳- Caesar Must Die – 2012 (ایتالیا)
۷٫۳- Taxi – 2015 (ایران)
۷٫۲- Honey – 2010 (ترکیه)
۶٫۸- Fire At Sea – 2016 (ایتالیا)
۶٫۸- Bad Luck Banging or Loony P-o-r-n – 2021 (رومانی)
۶٫۷- Black Coal, Thin Ice – 2014 (چین)
۶٫۴- Synonyms – 2019 (رژیم…)
۵٫۸- Touch Me Not – 2018 (رومانی)
.
حال مجموع فیلمهای این مطلب را به همراه بخش اول (۲۳ فیلم) که در قرن بیست و یکم برنده جایزه «خرس طلایی» در فستیوال برلین شدهاند را بر اساس بیشترین نمره در سایت IMDb فهرست کردهایم:
۸٫۶- Spirited Away – 2001 (ژاپن)
۸٫۳- A Separation – 2011 (ایران)
۸٫۰- Magnolia – 1999 (ایالات متحده)
۸٫۰- Elite Squad – 2007 (برزیل)
۷٫۹- Head-On – 2004 (آلمان/ترکیه)
۷٫۶- Bloody Sunday – 2002 (بریتانیا/ایرلند)
۷٫۶- On Body And Soul – 2017 (مجارستان)
۷٫۴- Child’s Pose – 2013 (رومانی)
۷٫۴- There Is No Evil – 2020 (ایران)
۷٫۳- In This World – 2002 (بریتانیا)
۷٫۳- Caesar Must Die – 2012 (ایتالیا)
۷٫۳- Taxi – 2015 (ایران)
۷٫۲- Grbavica – 2006 (بوسنی و هرزگوین)
۷٫۲- Tuya’s Marriage – 2006 (چین)
۷٫۲- Honey – 2010 (ترکیه)
۶٫۸- Fire At Sea – 2016 (ایتالیا)
۶٫۸- Bad Luck Banging or Loony P-o-r-n – 2021 (رومانی)
۶٫۷- Black Coal, Thin Ice – 2014 (چین)
۶٫۷- The Milk of Sorrow – 2009 (پرو)
۶٫۶- U-Carmen eKhayelitsha – 2005 (آفریقاجنوبی)
۶٫۴- Synonyms – 2019 (رژیم…)
۶٫۱- Intimacy – 2001 (بریتانیا/فرانسه)
۵٫۸- Touch Me Not – 2018 (رومانی)
.
طبقهبندی آثار معرفی شده در دو مقاله گذشته (برندگان جایزه خرس طلایی) بر اساس قارّه و کشور: (مجموعا ۲۳ فیلم)
قاره اروپا ۱۳ بار:
بریتانیا (۳) : نزدیکی ۲۰۰۱ (فرانسه) / یکشنبه خونین ۲۰۰۲ (ایرلند) / در این جهان ۲۰۰۲
رومانی (۳) : مسئله بچه ۲۰۱۳ / به من دست نزن ۲۰۱۸ / س… بدفرجام یا پ… جنونآمیز ۲۰۲۱
ایتالیا (۲) : سزار باید بمیرد ۲۰۱۲ / آتش در دریا ۲۰۱۶
ترکیه (۲) : شاخ به شاخ ۲۰۰۴ (آلمان) / عسل ۲۰۱۰
مجارستان (۱) : در جسم و روح ۲۰۱۷
بوسنی و هرزگوین (۱) : گرباویتسا ۲۰۰۶
رژیم … (۱) : مترادفها ۲۰۱۹
قاره آسیا ۶ بار:
ایران (۳) : جدایی نادر از سیمین ۲۰۱۱ / تاکسی ۲۰۱۵ / شیطان وجود ندارد ۲۰۲۰
چین (۲) : ازدواج چویا ۲۰۰۶ / زغالسنگ سیاه، یخ نازک ۲۰۱۴
ژاپن (۱) : شهر اشباح ۲۰۰۱
قاره آمریکای جنوبی ۲ بار:
برزیل (۱) : یگان ویژه ۲۰۰۷
پرو (۱) : شیر اندوه ۲۰۰۹
قاره آفریقا ۱ بار:
آفریقاجنوبی (۱) : کارمن کایلیتشا ۲۰۰۵
قارّه آمریکای شمالی و مرکزی ۱ بار:
ایالات متحده (۱) : مگنولیا ۱۹۹۹
نظرات