انیمیشن Spider-Man: Into the Spider-Verse «مردعنکبوتی: درون دنیای عنکبوتی»، تازه‌ترین اقتباس سینمایی از روی ابرقهرمان محبوب مارول بدون شک تبدیل به بهترین‌شان می‌شود. انیمیشنی که به اولین اثر سینمایی تبدیل شده که واقعا همان حس و حال قهرمان بودن (مردعنکبوتی بودن) را به مخاطب القا می‌کند. ساخته کریس میلر (Chris Miller) و فیل لرد (Phil Lord) در این راه به نحوه شایسته‌ای از داستان‌سرایی و سبک خاص انیمیشنی تا شخصیت‌پردازی و استعاره برای رساندن پیامش استفاده می‌کند و به این ترتیب، تبدیل به اثری ماندگار می‌شود که هر کسی در هر رده سنی و هر شرایطی می‌تواند از آن لذت ببرد و آن حس خوب را تجربه کند. در ادامه و بررسی این اثر با سینماگیمفا همراه باشید.
مردعنکبوتی را احتمالا باید محبوب‌ترین ابرقهرمان، حداقل در میان مردم آمریکا، دانست. قهرمانی که برخلاف خیل عظیمی از دیگر قهرمانان نه در یک شهر خیالی مانند آتلانتیس و گاتهام، بلکه در نیویورک زندگی می‌کند. برترین مخلوق استن لی (Stan Lee) به این دلیل به چنین محبوبیت عظیمی دست یافته که مخاطبان بیشترین همذات‌پنداری را با شخصیت او دارند چرا که پیتر پارکر هم مانند هر شهروند عادی دیگری باید با مسائلی اعم از اجاره خانه و بی‌پولی سر و کله بزند و فشار یک زندگی دوگانه، تنگنا‌های اخلاقی و البته بیرون آمدن از این تنگناها او را تبدیل به یک غول فرهنگ عامه (Pop Culture) کرده است. در بررسی انیمیشن Spider-Man: Into the Spider-Verse «مردعنکبوتی: درون دنیای عنکبوتی»، باید این سوال را پرسید، که آیا میلر و لرد توانسته‌اند عصاره این ابرقهرمان محبوب را فهمیده، به خوبی آن را در اثر خود پیاده کنند و نشان دهند چرا مردعنکبوتی چنین قهرمان عظیم و محبوبی است؟ جواب یک بله بزرگ است که در ادامه، بیشتر به بررسی چرایی این بله و تبدیل این اثر به یک شاهکار ماندگار در دنیای آثار ابرقهرمانی می‌پردازیم.
همانطور که گفته شد مردعنکبوتی یکی از ستون‌های اصلی فرهنگ عامه این دوره می‌باشد. شخصیتی که بارها و بارها به اطوار مختلف در سینما و دیگر رسانه‌ها ظاهر شده و به همین سبب، مخاطبان با آن آشنایی کاملی دارند. با این اوصاف، انیمیشن سونی اگر می‌خواست در این میان حرفی برای گفتن داشته باشد، باید موفق به ارائه نوع جدیدی از یک اثر ابرقهرمانی یا یک داستان دیگر از مردعنکبوتی باشد. خوشبختانه میلر و لرد هم این فرصت را غنیمت شمرده، نه تنها از لحاظ ظاهری بلکه از لحاظ باطنی و فرامتنی و نوع داستان‌سرایی، توانسته‌اند به فرمولی تازه و موفق در این فضای راکد دست یابند.
«مردعنکبوتی: درون دنیای عنکبوتی»، پیش از اینکه یک اثر ابرقهرمانی باشد در زیرژانر بلوغ دسته‌بندی می‌شود. مایلز مورالز (شامیک مور) نمی‌خواهد مردعنکبوتی باشد، بلکه می‌خواهد تا احساس تعلق خاطر کند. او مدام توسط پدر و مدرسه جدیدش تحت فشار قرار دارد اما سعی می‌کند با گرافیتی عبارت No Expectation (هیچ انتظاری نیست) از زیر این فشار شانه خالی کند. مورالز در طول فیلم و با یک سفر قهرمانانه (چه استعاری و به چه به معنای واقعی کلمه) موفق می‌شود تا به احساس متعلق بودن برسد و عبارت Great Expectations (انتظارات بزرگ) جای No Expectations را می‌گیرد. حتی انیمیشن‌های فیلم هم به طرز معرکه‌ای این مفهوم را به مخاطب می‌رسانند. اگر دقت کنید، متوجه لگ‌دار بودن حرکات مورالز نسبت به دیگر شخصیت‌های انیمیشن می‌شوید، طوری که انگار او به این دنیای انیمیشن متعلق نیست. اما، هنگام پرش مایلز از بالای ساختمان برای اولین بار، مخاطب با حالت اسلوموشن و حرکات نرم و روان او مواجه می‌شود که به خوبی با پس‌زمینه هماهنگ شده‌اند. این نشان از رسیدن مورالز به این ایمان و احساس تعلق داشتن به این دنیا است. اگر اهل خواندن کامیک باشید متوجه می‌شوید که در حال دنبال کردن داستان از نگاه مایلز هستید، چرا که پانلهای مرتبط به افکار شخصیت فقط برای او به نمایش درمی‌آیند و این یعنی نقطه نظر مایلز با نقطه نظر مخاطب، گره خورده است و این قوس شخصیتی مایلز، مسئله اصلی است که فیلم سعی در طرح آن دارد. در وصف این قوس شخصیتی و نحوه پرداخت سازندگان به آن، همین بس که مخاطب هنگام تار زدن مایلز بر فراز شهر برای اولین بار، چنان هیجانی را تجربه می‌کند که گویی خود تبدیل به مردعنکبوتی شده است.
اینکه مایلز شخصیتی رنگین‌پوست از مادری لاتین و تیم شش نفره افراد عنکبوتی از یک دختر انیمه‌گونه ژاپنی و یک خوک تشکیل شده است، به هیچ وجه بی‌دلیل نیست. کریس میلر و فیل لرد پیش از این اثبات کرده‌اند که علاقه زیادی به فرامتن دارند و این تنوع، به طور استعاری نشانگر همان تنوعی است که در دنیای امروزی می‌بینیم. این نزدیکی مخاطب با اثر مذکور به دلیل قابل لمس بودن شخصیت‌های آن، همان چیزی است که مردعنکبوتی را به چنین شخصیت محبوبی تبدیل کرده است. مورالز در پایان فیلم می‌گوید که هر کسی می‌تواند زیر نقاب باشد و فیلم، با روایت بی‌نقص و شخصیت‌پردازی کامل خود این جمله را به چیزی فراتر از یک شعار خشک و خالی تبدیل می‌کند. مهم نیست از کجای دنیا و از چه رنگ و نژاد و جنسیتی، مردعنکبوتی می‌تواند هر کسی باشد. دنیای عنکبوتی بازتابی از دنیای خودمان است. سبک و سیاق انیمیشنی «مردعنکبوتی: درون دنیای عنکبوتی»، صرفا به خاطر زیبایی اینگونه طراحی نشده است. تنوع مذکور بین نحوه طراحی اعضای گروه عنکبوتی نیز به وفور دیده می‌شود. از پنی پارکر با آن حالت انیمه‌گونه تا مردعنکبوتی نوآر با طراحی سیاه‌و‌سفید.
خوشبختانه، انیمیشن توانسته به توازن خوبی بین متن و فرامتن برسد. اگر فقط بخواهید به قصد دیدن یک اثر ابرقهرمانی سرگرم‌کننده هم به «مردعنکبوتی: درون دنیای عنکبوتی» روی بیاورید، ناامید نمی‌شوید. فیلم علاوه بر داستانی سرگرم‌کننده و همزمان احساسی، پر از اکشن‌های کامیک‌بوکی نابی است که به لطف طراحی زیبای اعضای استودیو سونی، دیدنشان لذتی وصف‌نشدنی را نصیب مخاطب می‌کند. واقعا هر چه از طراحی‌های زیبای این انیمیشن صحبت شود، کم است. بدون اغراق باید گفت هر نمای «مردعنکبوتی: درون دنیای عنکبوتی»، شایسته این است که به یک تصویر پس‌زمینه تبدیل شود. این طراحی‌ها به طرز دلپذیری به ریشه‌های کامیک‌بوکی خود، وفادار هستند. مثلا انیمیشن برای نشان دادن افکار مایلز از همان پانلهای مستطیلی معروف کامیک‌ها استفاده می‌کند، حتی نحوه معرفی افراد عنکبوتی به صورت پانل‌ها و صفحات کامیک انجام می‌شود.
بی‌انصافی است اگر در این مطلب از اجرای درجه یک صداپیشگان صحبت نکنیم. شامیک مور که بدون شک در هر صحنه به عنوان مایلز مورالز می‌درخشد و ما را هر چه بیشتر به این شخصیت نزدیک می‌کند اما، نباید از کار لایق تحسین جیک جانسون (مردعنکبوتی)، هیلی استاینفلد (گوئن استیسی) و ماهرشالا علی (آرون مورالز) گذشت که بی‌نقص عمل می‌کنند.
در نهایت، «مردعنکبوتی: درون دنیای عنکبوتی» اثری در مورد خود مردعنکبوتی و قهرمان بودن است. مایلز مورالز در این انیمیشن شخصیت اصلی است اما، همانطور که خود می‌گوید، مهم نیست چه کسی پشت نقاب قرار گیرد. این انیمیشن بار دیگر به ما نشان می‌دهد چرا انقدر ابرقهرمان‌ها را دوست داریم و البته چرا مردعنکبوتی حتی سال‌ها پس از مرگ خالق جاودانه‌اش یعنی استن لی، به محبوب بودن میان قشر عظیمی از مردم دنیا ادامه خواهد داد. به این ترتیب، «مردعنکبوتی: درون دنیای عنکبوتی» به چیزی فراتر از یک اثر ابرقهرمان یکبار مصرف دیگر تبدیل می‌شود و موفق می‌شود جادوی سینما، انیمیشن، ابرقهرمان‌ها و کامیک‌بوک‌ها را به صورت مثال‌زدنی و دور از کلیشه، در پکیجی ماندگار ارائه دهد.
نظر شما چیست؟ آیا از دیدن این انیمیشن لذت برده‌اید؟ با ما به اشتراک بگذارید.
دریافت ویدئو با کیفیت ۷۲۰|دریافت ویدئو با کیفیت ۴۸۰P
نظرات
واقعا انیمیشن زیبایی بود و به نظرم یکی از مهم‌ترین دستاورد‌هاش این بود که بعد از سال‌ها و از دوران سم ریمی تا به حال، بالاخره ما رو به ریشه‌های مرد عنکبوتی و اون حال و هوای خاص و دوست‌داشتنی برگردوند، و دوباره ثابت کرد چرا باید مرد عنکبوتی رو دوست داشته باشیم.
ممنون بخاطر نقد، خسته نباشید (؛
هر چند خودم شدیدا بتمن فنم اما میگم علاقه به سوپرهیروها تو خون هر آدمی هست. برای همین خیلی با موفقیت‌های اخیر اسپایدرمن خوشحال شدم. علاوه بر این انیمیشن، بازی خوبی هم بالاخره تحویل طرفدران داده شد و فار فرام هوم هم ظاهرا نقدهای مثبتی گرفته.
من کامل ندیدم ولی بی نظیره