«جشنواره (فستیوال) بینالمللی فیلم برلین» یکی از مهمترین و معتبرترین فستیوالهای سینمایی جهان و یکی از سه فستیوال مهم اروپا -در کنار جشنوارههای فیلمِ ونیز و فیلم کَن- میباشد که از سال ۱۹۵۱ در شهر برلینِ آلمان با اهدای جوایزی سالانه به آثار و رویدادهای سینمایی که در سراسر جهان تولید میشوند، واکنش نشان میدهد. این جشنواره با اعتبارسنجی سالانه خود برای سیل قابلتوجهی (بعضا تا ۴۰۰ فیلم) از آثار برتر سینماییای که در سراسر کشورهای جهان و با فرهنگهای متفاوت به اکران میرسند، به یکی از قطبهای مهم فستیوالها و مراسمات سینمایی جهان تبدیل شده است. مهمترین جایزه این فستیوال که به بهترین فیلم انتخاب شده در این جشنواره اطلاق و اهدا میشود، جایزه «خرس طلایی» نام دارد (خرس نماد شهر برلین است). البته این جایزه انشعابات اندک دیگری هم دارد که «بهترین فیلم کوتاه» و «یک عمر دستاورد» (خرس طلایی افتخاری) از جمله آنان است. دیگر جایزه مهم فستیوال برلین، جایزه «خرس نقرهای» میباشد که به بخشهای بازیگری، کارگردانی و … اهدا میشود. درباره میزبانی و محل برگزاری فستیوال برلین نیز باید گفت که از سال ۲۰۰۰ تاکنون تئاتر «پوتسدامر پلاتس» که یک سالن نمایش با ظرفیت ۱۷۵۴ نفر میباشد، میزبان این جشنواره بوده و نمایش فیلمهای مسابقه و مراسم اهدای جوایز در آن برگزار میشود، به همین دلیل در طول برگزاری جشنواره، این تئاتر تبدیل به سینما میشود. همچنین ریاست جشنواره برلین از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۹ بر عهدهی «دیتر کاسلیک»، منتقد، خبرنگار و پژوهشگر آلمانی بوده است و از سال ۲۰۲۰ «کارلو چاتریان» مدیریت این جشنواره را برعهده دارد.
حال در این مطلب سعی شده تا شما مخاطبین را با آثار و فیلمهایی که در قرن بیست و یکم موفق به کسب (بُردن) مهمترین جایزه فستیوال بینالمللی فیلمِ برلین یعنی «خرس طلایی» شدهاند، آشنا کرده و یک معرفی اجمالی از این فهرست که شامل ۲۳ فیلم میشود (در ۲ بخش)، داشته باشیم. برای مشاهده و خواندن این فهرست با ادامه این مطلب همراه باشید.
همچنین شما مخاطبین عزیز میتوانید برای مشاهده بخش دوم این مقاله به لینک مشخص شده در این متن برندگان جایزه «خرس طلایی» فستیوال برلین (بخش دوم) مراجعه فرمایید
.
.
.
Magnolia – 1999
نام فیلم: مگنولیا
محصول: ۱۹۹۹ آمریکا
زبان: انگلیسی
نمره IMDb: 8.0
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: پل توماس اندرسون
بازیگران: تام کروز / فیلیپ سیمور هافمن / ویلیام اچ میسی / آلفرد مولینا / جولیان مور / جان سی ریلی / جیسون روباردز / جرمی بلکمن / مایکل بوون
خلاصه داستان:
داستان فیلم «مگنولیا» درباره کاراکترهای اصلی و فرعی متعددی است که هرکدام درگیر مشکلات خاص زندگی خود هستند؛ «ارل پارتریج» (جیسون روباردز) به علت ابتلا به سرطان با مرگ دست و پنجه نرم میکند و آخرین آرزویش برقراری ارتباط با پسر گمشدهاش است. «لیندا» (جولیان مور) به خاطر پول با ارل ازدواج کرده، اما اکنون که شوهرش در حال مرگ است، دریافته که دلباخته اوست. «فرانک مک کی» (تام کروز) در تلویزیون فنون دلربائی از زنان را آموزش میدهد و در اوج بازیهای مردانهاش است تا این که سرانجام خود را با خانوادهاش رو در رو میبیند. «استنلی اسپکتر» (جرمی بلکمن) کودکی نابغه و ستاره مسابقات حضور ذهن تلویزیون است که پاسخ هر سوالی را میداند، جز این که چه گونه باید مهر پدرش را به دست آورد. «ریک اسپکتر» (مایکل بوون) قادر به نظم بخشیدن به زندگی خود نیست و از قِبَل نبوغ فرزندش زندگی میکند. «دانی اسمیت» (ویلیام اچ میسی) ستاره مسابقههای تلویزیونی حضور ذهن دهه ١٩۶٠ است که اکنون به سختی درگیر شغلی در یک فروشگاه لوازم برقی است و به خیالبافی درباره عشق و دلدادگی میپردازد و …
.
Intimacy – 2001
نام فیلم: نزدیکی
محصول: ۲۰۰۱ بریتانیا / فرانسه
زبان: انگلیسی
نمره IMDb: 6.1
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: پاتریس شرو
بازیگران: مارک رایلنس / کری فاکس / سوزانا هارکر / تیموتی اسپال / مرین فیثفول / پائولا دیونیزوتی
خلاصه داستان:
جی (مارک رایلنس) مردی بیروح و سرد است که چند سال پیش همسر و بچههایش را رها کرده، در حال حاضر در باشگاه شبانه کار میکند. جی با کلر (کری فاکس) بازیگری آماتور آشنا میشود. آنان هفتهای یک بار یکدیگر را ملاقات و طی دیدارهای خود فقط چند کلامی رد و بدل میکنند و پس از ارتباطی کوتاه جدا میشوند. یک روز جی پس از دیدار هفتگیشان، کلر را تعقیب میکند و میبیند که او به سراغ اندی (تیموتی اسپال)، مرد زندگیاش میرود که رانندهٔ تاکسی و فردی سرزنده و خوشمشرب است …
.
Spirited Away – 2001
نام فیلم: شهر اشباح
محصول: ۲۰۰۱ ژاپن
زبان: ژاپنی
نمره IMDb: 8.6
ژانر: انیمیشن فانتزی
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین / برنده جایزه «بهترین انیمیشن سال» در آکادمی اسکار / برنده جایزه «بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان» در آکادمی بفتا
کارگردان: هایائو میازاکی
بازیگران: رومی هیراگی / ماری ناتسوکی / میو ایرینو / بونتا سوگاوارا
خلاصه داستان:
انیمیشن «شهر اشباح» درباره دختری ۱۰ ساله به اسم «چیهیرو» است. چیهیرو یک روز تابستانی به همراه والدینش آکیو (پدر) و یوکو (مادر) به شهر دیگری نقل مکان میکنند. در مسیر سفرشان چهیرو یک مجسمه عجیب میبیند و ناگهان مسیرشان را گم میکنند و از یک دیوار تونلمانند سر در میآورند. پدر چیهیرو از ماشین پیاده میشود و به همراه مادر چیهیرو به داخل تونل میروند. چیهیرو به مادرش التماس میکند که داخل تونل نروند اما والدین کار خود را انجام میدهد و چیهیرو با ترسِ بسیار وارد تونل میشود و در آخر به انتهای تونل میرسند و وارد یک شهر عجیب میشوند که هیچکس در آنجا نیست. پدر و مادر چیهیرو به یک رستوران که تماماً لبریز از خوراکیهای مختلف است میروند اما هیچ صاحبی در آن رستوران وجود ندارد. چیهیرو از این کار پدر و مادر خود بسیار عصبانی میشود و میرود. بعد از مدتی که بازمیگردد، میبیند که پدر و مادرش به خوک تبدیل شدهاند و از این به بعد چیهیرو تلاش میکند که پدر و مادر خود را نجات دهد اما مشکلاتی برای او به وجود میآید …
نکته: تنها سالی که در قرن ۲۱ام در جشنواره فیلم برلین، جایزه «خرس طلایی» به دو فیلم اهدا شد در سال ۲۰۰۲ میباشد که انیمیشن «شهر اشباح» و فیلم «یکشنبه خونین» به طور مشترک موفق به کسب این جایزه مهم شدهاند.
.
Bloody Sunday – 2002
نام فیلم: یکشنبه خونین
محصول: ۲۰۰۲ بریتانیا / ایرلند
زبان: انگلیسی
نمره IMDb: 7.6
ژانر: مستند درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: پل گرینگرس
بازیگران: جیمز نسبیت / ماری جیلاین / دیوید کلیتون راجرز / نیکولاس فارل / جرارد مکسارلی
خلاصه داستان:
در ۳۰ ژانویه ۱۹۷۲ «ایوان» به عنوان یکی از اعضای پارلمان بریتانیا به همراه دوستانش یک تظاهرات مردمی را در اعتراض به دستگیری گسترده مظنونین ایرلندی مدیریت میکنند. از جمله خواستههای آنها کسب حقوق مدنی برای ایرلندیها و تشکیل اتحادیه ایرلند و بریتانیا است. از سوی دیگر نیروهای انگلیسی از مدتی قبل این تظاهرات را ممنوع اعلام کرده و مردم را تهدید کردند. در روز تظاهرات گرچه ایوان و دوستانش سعی در صلحآمیز بودن راهپیمایی داشتند، اما عدم مدیریت خوب جمعیت، دخالت مسلحانه گروه IRA و همچنین خشونت طلبی و اشتباهات برخی از سربازان منجر به فاجعهای خونین شد. چهارده نفر در این روز کشته شدند و دادگاه بریتانیا رای به بیگناهی ارتش داد. بسیاری از مردم داغدیدهی ایرلند شمالی به گروه IRA پیوستند تا انتقام خونهای خود را بگیرند …
.
In This World – 2002
نام فیلم: در این جهان
محصول: ۲۰۰۲ بریتانیا
زبان: فارسی / پشتو / ایتالیایی / انگلیسی
نمره IMDb: 7.3
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین / برنده جایزه «بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان» در آکادمی بفتا
کارگردان: مایکل وینترباتم
بازیگران: جمالالدین ترابی / نبیل الوهابی
خلاصه داستان:
در فوریه سال ۲۰۰۲ نزدیک به ۵۳۰۰۰ پناهنده در اردوگاه «شامشاتو» در مرز غربی پاکستان از زمان حمله شوروی سابق در سال ۱۹۷۹ و حمله آمریکا در شرایط بسیار بدی زندگی میکنند. خانواده افغان «عنایت» و پسرعمویش «جمال» تصمیم میگیرند آنها را بهطور غیرقانونی به لندن بفرستند تا زندگی بهتری به دست بیاورند و …
.
Head-On – 2004
نام فیلم: شاخ به شاخ (در مقابل دیوار)
محصول: ۲۰۰۴ آلمان / ترکیه
زبان: آلمانی / ترکی / انگلیسی
نمره IMDb: 7.9
ژانر: درام رومانتیک
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: فاتح آکین
بازیگران: بیرول اونل/ سیبل ککیلی / کاترین استریبک / گوون کیراک / استفان گبلهوف / ملتم کوملول / هرمان لائوس / دیمر گوکگول / سم آکین / مونا مور
خلاصه داستان:
جاهد و سیبَل دو ترک تبار ساکن آلمان هستند که هر دو به علت خودکشی ناموفق در یک کلینیک با هم برخورد میکنند. سیبل به جاهد که معتاد به الکل و مواد مخدر است پیشنهاد ازدواج میدهد. سیبل در خانوادهای متعصب زندگی میکند ولی به گفته خودش دوست دارد با افراد مختلف رابطه داشته باشد و انگیزهاش از ازدواج با جاهد رهایی از دست پدر و برادرش است تا آزادانه هر طور که دوست دارد زندگی کند …
.
U-Carmen eKhayelitsha – 2005
نام فیلم: کارمن کایلیتشا
محصول: ۲۰۰۵ آفریقاجنوبی
زبان: خوسایی
نمره IMDb: 6.6
ژانر: اُپرایی
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان:مارک دونفورد می
بازیگران: پائولین مالفانه / لونگله بلو / اندیل شونی / اندیسوا کداما
خلاصه داستان:
فیلم وقتی آغاز میشود که زنی به نام «نماخایا» به ایستگاه پلیس «کیپ تاون» میرسد و به دنبال گروهبان پلیس «جونگیخایا» است. اما آن گروهبان در شیفت گشتزنیاش است، بنابراین «نماخایا» تصمیم میگیرد بعداً بازگردد تا از آزار و سوءنیت سایر افسران پلیس در امان باشد. در همین حال، کارمن و آماندا قرار است در کارخانه سیگار کار کنند. آنها از جلوی ماشین پلیس جونگیخایا میگذرند …
.
Grbavica – 2006
نام فیلم: گرباویتسا
محصول: ۲۰۰۶ بوسنی و هرزگوین
زبان: بوسنیایی
نمره IMDb: 7.2
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: یاسمیلا ژبانیچ
بازیگران: مرجانا کارانوویچ / لونا میجوویچ / لئون لوچف
خلاصه داستان:
داستان فیلم در جریان جنگهای داخلی بوسنی، بین صربها و مسلمانان در دههی نود میلادی میگذرد. اِسما (کارانوویچ) زنی است که با دختر دوازده سالهاش در این منطقه و در این برههی زمانیِ سخت زندگی میکند. او برای تأمین هزینههای زندگی، سخت کار میکند. در این بین، دخترش برای یک سفر دانشآموزی میخواهد آماده شود، اما نیاز به پول دارد و ۲۰۰ یورو پول زیادی برای اسما میباشد. او برای تأمین این پول مجبور میشود تا در یک بار شبانه به کار بپردازد. پول سفر تأمین میشود اما مشکلی دیگر پیش میآید. اسما به دخترش گفته که پدرش در جنگ بوسنی شهید شده است. بچههایی که پدرشان شهید هستند بدون پول به سفر میروند، اما نام سارا، دختر اسما در بین این شاگردان نیست …
.
Tuya’s Marriage – 2006
نام فیلم: ازدواج تویا
محصول: ۲۰۰۶ چین
زبان: ماندرین
نمره IMDb: 7.2
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: وانگ کوآنان
بازیگران: یو نان / باتویر
خلاصه داستان:
یک نقص جسمانی زنی جوان را که اهل مغولستان است وادار میکند تا در کنار همسر ناتوانش، همسری دیگر برای مراقبت از خود انتخاب کند و از این رو این زوج با چالشهای جدید و خاصی در زندگی روستایی خود مواجه میشوند …
.
Elite Squad – 2007
نام فیلم: یگان ویژه
محصول: ۲۰۰۷ برزیل
زبان: پرتغالی
نمره IMDb: 8.0
ژانر: جنایی
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین
کارگردان: ژوزه پادیلا
بازیگران: واگنر مورا / فرناندا ماچادو / ماریا ریبرو / آندره رامیرو / کایو یونگوئریا
خلاصه داستان:
سال ۱۹۹۷، پیش از سفر پاپ به شهرِ ریو دو ژانیرو، سروان «ناسیمنتو» از نیروی ویژه پلیس ماموریت مییابد تا محله نزدیک سکونت پاپ را از شر قاچاقچیها و و فروشندگان مواد مخدر پاک کند. این مأموریت باعث میشود نزاعهای خلافکاران و قاچاقچیان که تا آن برهه با نوع خودمدیریتی پیش میرفت، اکنون وارد فاز جدیدی از آشوب شود …
.
The Milk of Sorrow – 2009
نام فیلم: شیر اندوه
محصول: ۲۰۰۹ پرو / اسپانیا
زبان: اسپانیایی / کچوا (سرخپوستی)
نمره IMDb: 6.7
ژانر: درام
جوایز: برنده جایزه «خرس طلایی» (بهترین فیلم) در فستیوال برلین / کاندید جایزه «بهترین فیلم بین المللی» در آکادمی اسکار
کارگردان: کلاودیا یوسا
بازیگران: ماگالی سولییر / سوسی سانچس / اِفرائین سولیس / باربارا لازون
خلاصه داستان:
فاستا (ماگالی سولی یر) دختری پرویی، مبتلا به یک بیماری است که به آن «شیر اندوه» میگویند و در باور محلیان آنجا، از مادر بارداری که مورد سوء قصد قرار گرفته به فرزندش منتقل میشود. این بیماری در فاستا یأس و شکستی مهیب به وجود میآورد به گونهای که اگر تمام شهر هم شاد باشند؛ اما او نمیتواند دلشاد باشد. ترسی از آینده و بزرگ شدن غدهای به شکل سیبزمینی که در بدن او رشد میکند، او را مریض و ناامید کرده است. در این میان مادر او هم میمیرد و او تصمیم میگیرد تا او را طی مراسم مناسبی در شهر دفن کند؛ اما فقر به او این اجازه را نمیدهد، تا این که مجبور میشود در خانهٔ زنی پیانیست و ثروتمند کار کند …
.
در پایان هرچند که سایت IMDb به خودی خود ملاک و برتری خاصی از نظر ارزشگذاری نسبت به سایر سایتهای مشابه، مجلات سینمایی، نمرات منتقدان یا حتی نمرات شخصی هر مخاطب سینما ندارد اما از آنجایی که یکی از بزرگترین سایتهای سینمایی برای گردآوری نظرات و نمرات مخاطبین میباشد، در اینجا جهت نگاه بهترِ شما مخاطبین، تمامی فیلمهای این مقاله را که در سایت IMDb ارزشگذاری شدهاند به ترتیب از بالاترین نمره فهرست کردهایم:
۸٫۶- Spirited Away – 2001 (ژاپن)
۸٫۰- Magnolia – 1999 (ایالات متحده)
۸٫۰- Elite Squad – 2007 (برزیل)
۷٫۹- Head-On – 2004 (آلمان/ترکیه)
۷٫۶- Bloody Sunday – 2002 (بریتانیا/ایرلند)
۷٫۳- In This World – 2002 (بریتانیا)
۷٫۲- Grbavica – 2006 (بوسنی و هرزگوین)
۷٫۲- Tuya’s Marriage – 2006 (چین)
۶٫۷- The Milk of Sorrow – 2009 (پرو)
۶٫۶- U-Carmen eKhayelitsha – 2005 (آفریقاجنوبی)
۶٫۱- Intimacy – 2001 (بریتانیا/فرانسه)
.
طبقهبندی آثار معرفی شده در این مقاله (برندگان جایزه خرس طلایی) بر اساس قارّه و کشور:
قاره اروپا ۵ بار:
بریتانیا (۳) : نزدیکی (فرانسه) / یکشنبه خونین (ایرلند) / در این جهان
بوسنی و هرزگوین (۱) : گرباویتسا
آلمان/ترکیه (۱) : شاخ به شاخ
قاره آسیا ۲ بار:
ژاپن (۱) : شهر اشباح
چین (۱) : ازدواج چویا
قاره آمریکای جنوبی ۲ بار:
برزیل (۱) : یگان ویژه
پرو (۱) : شیر اندوه
قاره آفریقا ۱ بار:
آفریقاجنوبی (۱) : کارمن کایلیتشا
قارّه آمریکای شمالی و مرکزی ۱ بار:
ایالات متحده (۱) : مگنولیا
نظرات
سلام
اندکی سیاستزده تشریف دارد این جشنواره….