روز جهانی بتمن: بررسی آثار هنر هفتم درباره شوالیه تاریکی!

بدون کوچک‌ترین شکی، شخصیت بتمن (Batman) یکی از محبوب‌ترین شخصیت‌های خیالی در بین مردم سرتاسر دنیا می‌باشد که تاکنون فیلم‌ها و سریال‌های بسیار زیادی درباره وی ساخته شده است.

شخصیتی که باب کین (Bob Kane)؛ نویسنده افسانه‌ای و فقید دنیای کمیک‌ها، در اواخر دهه 30 میلادی و پس از موفقیت شخصیت سوپرمن (Superman)، آن را خلق کرد.

البته نسخه‌ای که کین از بتمن در ذهن داشت، با آن‌چه در زمان حال می‌بینیم، بسیار متفاوت بود. کین حتی در ابتدا این شخصیت را “Bat-Man” نام گذاری کرد و بعدا، آن خط فاصله از این اسم جدا شد.

بیل فینگر (Bill Finger)؛ نویسنده فقید و بزرگ کمیک‌ها که نقش بزرگی در شکل گیری این شخصیت داشت، درباره طرح ابتدایی کین از بتمن گفته بود:

طرح‌های ابتدایی بتمن، شباهت بسیاری به شخصیت سوپرمن داشتن. در طرح‌های ابتدایی کین، بتمن لباس قرمز داشت و چکمه می‌پوشید. اون دستکش نداشت و یک نقاب که فقط دور چشماش رو می‌گرفت، روی صورتش داشت.

بتمن یک شنل داشت که شبیه به بال‌های خفاش‌ها بود و بر روی بدنش، به بزرگی نوشته شده بود “بتمن”.

در نهایت و در سال 1939، شخصیت بتمن برای نخستین بار در کمیکی با نام کارآگاه (Detective Comics)، به جهانیان معرفی شد تا شاهد خلق یکی از دوست داشتنی‌ترین شخصیت‌های تاریخ کمیک‌ها باشیم.

شخصیتی که برخلاف اکثر ابرقهرمانان دنیای کمیک‌ها، داری هیچ‌گونه قدرتی فرا انسانی‌ نبود و البته که یک انسان معمولی (هرچند شدیدا ثروتمند!) بود. به همین دلیل بود که مردم عادی توانستند با وی بیش از سایر ابرقهرمانان، ارتباط برقرار کنند.

بتمن با وجود این‌که از زمان ساخته شدن تاکنون، دچار بالا و پایین‌های زیادی شده است، همیشه شخصیت بسیار محبوبی بین مردم و هواداران بوده است و به همین دلیل، آثار تلویزیونی و سینمایی بسیار زیادی پیرامون و یا با حضور وی ساخته شده است که در این مقاله و به مناسبت روز جهانی بتمن، می‌خواهیم مروری بر آن‌ها داشته باشیم.

در سال 1943، شخصیت بتمن برای نخستین بار وارد سینما شد و یک فیلم 15 قسمتی (فیلم‌هایی که به صورت هفتگی و در یک سالن سینما، نمایش داده می‌شدند) با نام بتمن (The Batman)، درباره این شخصیت و با بازی لویس ویلسون (Lewis Wilson‎) فقید، ساخته شد تا وی به نخستین بازیگر تاریخ سینما تبدیل شود که در نقش بتمن بازی کرده است.

موفقیت این فیلم باعث شد تا در سال 1949، یک فیلم 15 قسمتی دیگر با نام بتمن و رابین (Batman and Robin) درباره این شخصیت و این‌بار با بازی رابرت لووری (Robert Lowery‎) فقید، منتشر شود. این دو فیلم، نقش زیادی در محبوبیت این شخصیت داشتند.

در سال 1966، این بار شخصیت بتمن وارد دنیای جعبه جادویی شد. ادام وست (Adam West) فقید در این سال به بازی در نقش بتمن در سریالی با همین نام پرداخت. سریالی که 120 قسمت از آن ساخته و پخش شد و به موفقیت زیادی دست پیدا کرد.

موفقیت این سریال باعث شد تا در سال 1968، شاهد نخستین نسخه پویانمایی از شخصیت بتمن در سریال وقت بتمن/سوپرمن (The Batman/Superman Hour) باشیم که 34 قسمت از آن ساخته شد.

همچنین در سال 1966، نخستین فیلم سینمایی تاریخ با محوریت شخصیت بتمن با همان تیمی که در سریال آن در حال بازی بودند، با نام بتمن: فیلم (Batman: The Movie) ساخته و منتشر شد که البته نتوانست به موفقیت نسخه تلویزیونی خود دست پیدا کند.

اما شخصیت بتمن، در سال 1992 و در انیمیشن بتمن: مجموعه پویانمایی (Batman: The Animated Series)، دچار تغییر شد. در واقع تا پیش از این سریال، شخصیت و مجموعه‌های بتمن، بیشتر حالت طنز داشتند اما در این سریال، شاهد دنیایی تاریک‌تر و شخصیتی متفاوت از بتمن با صداپیشگی کوین کانروی (Kevin Conroy) بودیم.

سبک نوآر، پیچیدگی‌های داستانی و روایتی جدید از شخصیت بتمن و دشمنان وی، باعث محبوبیت و موفقیت بزرگ این سریال شد و در نهایت این مجموعه حتی موفق به کسب چند جایزه اِمی نیز شد.

موفقیت این مجموعه باعث شد تا در ادامه چندین فیلم و مجموعه پویانمایی دیگر با همین سبک از جمله فیلم بتمن: نقاب شبح (Batman: Mask of the Phantasm‎) محصول 1993، و دو مجموعه با نام لیگ عدالت (Justice League) محصول سال 2001 و سال 2004، ساخته شوند.

فیلم: بتمن (Batman)
کارگردان: تیم برتون (Tim Burton)
بازیگران: مایکل کیتون (Michael Keaton) – جک نیکلسون (Jack Nicholson) و کیم بیسینگر (Kim Basinger)
IMDB: امتیاز 7.5 از 10
امتیاز منتقدین: 69 از 100

اما نسخه‌های سینمایی بتمن، از سال 1989 و با فیلم بتمن ساخته تیم برتون، وارد فاز تازه‌ای شدند. این فیلم که مایکل کیتون در آن در نقش بتمن بازی کرده بود، به موفقیت زیادی دست پیدا کرد.

علاوه بر جلب نظر مثبت مردم و منتقدین، این فیلم در گیشه نیز بسیار موفق بود و با فروش 411 میلیون دلاری، علاوه بر آن‌که دومین فیلم پرفروش سال شد، تبدیل به پنجمین فیلم پرفروش تاریخ سینما در آن زمان شد.

فیلم: بازگشت بتمن (Batman Returns)
کارگردان: تیم برتون
بازیگران: مایکل کیتون – میشل فایفر (Michelle Pfeiffer) – دنی دویتو (Danny DeVito) – کریستوفر واکن (Christopher Walken)
IMDB: امتیاز 7 از 10
امتیاز منتقدین: 68 از 100

این موضوع باعث شد تا در سال 1992، نسخه دوم این فیلم توسط همان تیم ساخته شود که گرچه نتوانست به موفقیت نسخه نخست دست یابد اما با فروش 266 میلیون دلاری، ششمین فیلم پرفروش سال شد. در این فیلم نیز مایکل کیتون مجددا در نقش بتمن به هنرنمایی پرداخت.

فیلم: بتمن برای همیشه (Batman Forever)
کارگردان: جوئل شوماخر (Joel Schumacher)
بازیگران: وال کیلمر (Val Kilmer) – نیکول کیدمن (Nicole Kidman) – جیم کری (Jim Carrey) – تامی لی جونز (Tommy Lee Jones)
IMDB: امتیاز 7 از 10
امتیاز منتقدین: 68 از 100

سومین نسخه این مجموعه، در سال 1995 و این‌بار با تیمی جدید، ساخته و منتشر شد. وال کیلمر تبدیل به بتمن جدید شد و وظیفه کارگردانی این فیلم به جوئل شوماخر؛ کارگردان مطرح و فقید سینما، سپرده شد.

این فیلم نتوانست به مانند دو نسخه قبلی، نظر مردم و منتقدین را جلب کند اما با این حال، در نهایت در گیشه عملکرد موفقی داشت و با فروش 336 میلیون دلاری، پنجمین فیلم پرفروش سال لقب گرفت.

فیلم: بتمن و رابین (Batman & Robin)
کارگردان: جوئل شوماخر
بازیگران: جرج کلونی (George Clooney) – آرنولد شوارتزنگر (Arnold Schwarzenegger) – اوما تورمن (Uma Thurman) – آلیسیا سیلورستون (Alicia Silverstone)
IMDB: امتیاز 3.8 از 10
امتیاز منتقدین: 28 از 100

اما در نهایت در سال 1997 و با نسخه چهارم این مجموعه بود که همه چیز رو به نابودی رفت! این نسخه که مجددا به کارگردانی شوماخر و با نام بتمن و رابین ساخته شده بود، این بار جرج کلونی را در نقش بتمن در اختیار داشت اما با فروش 238 میلیون دلاری و با توجه به بودجه 125 میلیون دلاری، در گیشه شکست خورد.

منتقدین و بینندگان، به شدت از نتیجه کار ناامید شدند. بسیاری از منتقدین سینما از این فیلم به عنوان یکی از بدترین فیلم‌های ابرقهرمانی تاریخ نام می‌برند و این فیلم هم اکنون در سایت IMDB، دارای امتیاز فوق‌العاده ضعیف 3.8 از 10 می‌باشد!

این شکست بزرگ، باعث شد تا ساخت نسخه ششم این مجموعه که پیش از انتشار نسخه پنجم، خبر ساخت آن با همان تیم نسخه پنجم اعلام شده بود، متوقف شده و کمپانی برادران وارنر، بیخیال ساخت نسخه‌ای دیگر از بتمن شود.

در حالی‌که به نظر می‌رسید برای مدتی طولانی شاهد انتشار نسخه جدیدی از بتمن نباشیم، محبوبیت این شخصیت باعث شد تا در اوایل هزار سوم، این مجموعه با وارد شدن یک کارگردان بزرگ، ریبوت و از نو ساخته شود.

فیلم: بتمن آغاز می‌کند (Batman Begins)
کارگردان: کریستوفر نولان (Christopher Nolan)
بازیگران: کریستین بیل (Christian Bale) – لیام نیسون (Liam Neeson) – کیتی هلمز (Katie Holmes) – مایکل کین (Michael Caine)
IMDB: امتیاز 8.2 از 10
امتیاز منتقدین: 70 از 100

فیلم بتمن آغاز می‌کند، در سال 2005 و به کارگردانی کریستوفر نولان ساخته و منتشر شد. نولان با انتخاب کریستین بیل به عنوان بازیگر نقش بتمن، خون تازه‌ای به رگ‌های این شخصیت وارد کرد.

نتیجه، فیلمی بسیار موفق بود که توانست نظر مثبت منتقدین و مردم را کسب کند. با این حال، این فیلم در گیشه چندان موفق نبود و با وجود بودجه 150 میلیون دلاری، تنها 359 میلیون دلار فروش کرد تا سود چندانی برای سازندگانش نداشته باشد.

فیلم: شوالیه تاریکی (The Dark Knight)
کارگردان: کریستوفر نولان
بازیگران: کریستین بیل – هیث لجر (Heath Ledger) – مگی جیلنهال (Maggie Gyllenhaal) – مورگان فریمن (Morgan Freeman)
IMDB: امتیاز 9 از 10
امتیاز منتقدین: 84 از 100

اما این تازه آغاز سه‌گانه‌‌ای بود که نولان برای شخصیت دوست داشتنی بتمن در نظر گرفته بود. نسخه دوم، در سال 2008 و با نام شوالیه تاریکی منتشر شد که به موفقیت عظیمی دست پیدا کرد.

نولان، شخصیت جوکر (Joker) را به عنوان شخصیت منفی این فیلم انتخاب کرد. شخصیتی که بزرگ‌ترین دشمن شخصیت بتمن محسوب می‌شود و این موضوع، با واکنش مثبت علاقه‌مندان همراه شد.

در حالی‌که بسیاری از منتقدین از دومین ساخته شوماخر در دنیای بتمن، به عنوان یکی از بدترین فیلم‌های تاریخ نام می‌برند، اکثر آن منتقدین، دومین ساخته نولان در مجموعه بتمن را برترین اثر ابرقهرمانی تاریخ می‌دانند.

این فیلم از نظر مردم نیز فیلم بسیار خوبی بود و هم اکنون دارای امتیاز خارق العاده 9 از 10 در سایت IMDB می‌باشد تا طبق نظر مخاطبین این سایت، چهارمین فیلم برتر تاریخ سینما باشد.

همه این موارد باعث شد تا این فیلم در گیشه نیز عملکرد فوق‌العاده‌ای داشته و با فروش 999 میلیون دلاری، پرفروش‌ترین فیلم سال 2008 سینما لقب گیرد.

فیلم: شوالیه تاریکی برمی‌خیزد (The Dark Knight Rises)
کارگردان: کریستوفر نولان
بازیگران: کریستین بیل – تام هاردی (Tom Hardy) – ان هتوی (Anne Hathaway) – ماریون کوتیار (Marion Cotillard)
IMDB: امتیاز 8.4 از 10
امتیاز منتقدین: 78 از 100

در نهایت نیز در سال 2012، نسخه پایانی سه‌گانه نولان با نام شوالیه تاریکی برمی‌خیزد منتشر شد که این فیلم نیز مجددا نظر منتقدین و مردم را جلب کرد و با امتیاز 8.4 از سایت IMDB، هفتاد و دومین فیلم برتر تاریخ سینما از نظر کاربران این سایت شد.

این فیلم همچنین در گیشه نیز عملکرد فوق‌العاده‌ای داشت و با فروش 1.082 میلیارد دلاری، سومین فیلم پرفروش سال شد و به اولین و تنها اثر پیرامون شخصیت بتمن تبدیل شد که فروش آن در گیشه، از مرز 1 میلیارد دلار عبور می‌کند.

گویی بتمن دوباره بازگشته بود!

فیلم: بتمن در برابر سوپرمن: طلوع عدالت (Batman v Superman: Dawn of Justice)
کارگردان: زک اسنایدر (Zack Snyder)
بازیگران: بن افلک (Ben Affleck) – هنری کویل (Henry Cavill) – ایمی آدامز (Amy Adams) – گل گدوت (Gal Gadot)
IMDB: امتیاز 6.4 از 10
امتیاز منتقدین: 44 از 100

در سال 2016، نوبت به بن افلک رسید تا در نقش این شخصیت دوست داشتنی به ایفای نقش بپردازد. افلک در این سال، در فیلم بتمن در برابر سوپرمن، به بازی در نقش بتمن پرداخت. 

این فیلم گرچه نتوانست نظر منتقدین را جلب کند اما در گیشه عملکرد موفقی داشت و به فروش 872 میلیون دلاری دست یافت تا هفتمین فیلم پرفروش سال لقب گیرد.

فیلم: لیگ عدالت (Justice League)
کارگردان: زک اسنایدر
بازیگران: بن افلک – هنری کویل – ایمی آدامز – گل گدوت
IMDB: امتیاز 6.1 از 10
امتیاز منتقدین: 45 از 100

افلک در سال 2017 و این بار در فیلم لیگ عدالت، به بازی در نقش بتمن پرداخت که این فیلم، به علت داشتن بودجه 300 میلیون دلاری و با وجود فروش 657 میلیون دلاری، در گیشه شکست خورد و البته نظر منتقدین و بینندگان را نیز نتوانست جلب کند.

در کنار نقش کوتاهی که افلک در فیلم جوخه انتحار (Suicide Squad) محصول سال 2016 داشت و البته نسخه زک اسنایدر لیگ عدالت که در سال 2021 منتشر شد، بن افلک با سابقه 4 بار بازی به عنوان بتمن، رکورددار نقش آفرینی در نقش بتمن است.

افلک قرار است در ادامه و در کنار کیتون، هر دو در سال 2022 و در فیلم فلش (The Flash)، مجددا در این نقش به بازی بپردازند.

فیلم: بتمن (The Batman)
کارگردان: مت ریوز (Matt Reeves)
بازیگران: رابرت پتینسون (Robert Pattinson) – زوئی کراویتز (Zoë Kravitz) – جفری رایت (Jeffrey Wright) – کالین فارل (Colin Farrell)

اما جدیدترین فیلم سینمایی که با محوریت شخصیت بتمن خواهیم دید، فیلمی با نام بتمن خواهد بود که توسط مت ریوز کارگردانی شده است و رابرت پتینسون را به عنوان بازیگر جدید نقش بتمن، در اختیار دارد. این فیلم قرار است در اوایل سال 2022، منتشر شود.

همانطور که خواندید، محبوبیت شخصیت بتمن باعث شده تا فیلم‌های بسیاری درباره وی ساخته شوند و بازیگران بسیاری در نقش این ابرقهرمان دوست داشتنی، به ایفای نقش بپردازند. بسیاری از منتقدین، کریستین بیل را بهترین بتمن تاریخ می‌دانند و جرج کلونی و وال کیلمر را بدترین بتمن‌های تاریخ!

اما به نظر شما، چه کسی بهترین بتمن تاریخ هنر هفتم بوده است؟ اصلا از دید شما، بهترین فیلمی که درباره بتمن ساخته شده است، کدام فیلم بوده است؟