رابرت داونی جونیور، بازیگر آمریکایی است که در فیلمهایی چون انتقامجویان، مرد آهنی، شرلوک هولمز و تندر استوایی بازی کرده و تاکنون نامزد ۲ جایزه اسکار شده است.
رابرت جان داونی جونیور (Robert John Downey Jr) در تاریخ ۶ آوریل ۱۹۶۵ (۱۵ فروردین ۱۳۴۴) در خانوادهای هنرمند به دنیا آمد. وی فرزند کوچکتر رابرت داونی سینیور و السی ان (Elsie Ann) است.
رابرت در دوران کودکی، در چند فیلم از فیلمهای پدر خود بازی کرد و بازیگری را از ۵ سالگی آغاز کرد. پس از طلاق والدین خود در سال ۱۹۷۸، رابرت با پدرش زندگی کرد و در سال ۱۹۸۲، ترک تحصیل کرد تا تمام وقت خود را صرف بازیگری کند.
در ادامه، رابرت داونی در فیلمهایی چون علوم عجیب (Weird Science) و بازگشت به مدرسه (Back to School) به بازی پرداخت تا آن که در سال ۱۹۹۱ در فیلم چاپلین (Chaplin) و در نقش چارلی چاپلین (Charlie Chaplin) افسانهای بازی کرد.
این فیلم گرچه در گیشه به موفقیتی دست پیدا نکرد اما باعث شد تا داونی برای اولین بار، نامزد جوایز اسکار و گلدن گلوب شود و به شهرت برسد.
در دهه نود میلادی، رابرت داونی در چند فیلم مختلف بازی کرد که فیلمهای قاتلین بالفطره (Natural Born Killers) محصول ۱۹۹۴، مارشال آمریکایی (U.S. Marshals) محصول ۱۹۹۶ و بوفینگر (Bowfinger) محصول ۱۹۹۹، مهمترین فیلمهای وی در این دهه بودند.
در سال ۲۰۰۰، داونی در سریال الی مکبل (Ally McBeal) به بازی پرداخت و توانست برای دومین بار، نامزد جایزه گلدن گلوب شود و در نهایت موفق به بردن این جایزه نیز شد.
داونی در سال ۲۰۰۳ در فیلم گوتیکا (Gothika) به بازی پرداخت که این فیلم با فروش ۱۴۱ میلیون دلاری، تبدیل به نخستین فیلم وی شد که در گیشه بیش از ۱۰۰ میلیون دلار فروش میکند.
در سال ۲۰۰۵، داونی در دو فیلم بوس بوس بنگ بنگ (Kiss Kiss Bang Bang) و شببخیر و موفق باشید (Good Night, and Good Luck) و در سال ۲۰۰۶ در فیلم یک پوینده تاریک (A Scanner Darkly) بازی کرد.
اما حرفه بازیگری رابرت داونی از سال ۲۰۰۷ دچار تغییر شد. در ابتدا وی در آن سال در فیلم زودیاک (Zodiac) بازی کرد که در گیشه به فروش ۸۳ میلیون دلاری دست یافت.
در سال ۲۰۰۸ اما، داونی در دو فیلم موفق بازی کرد. وی در ابتدا و برای نخستین بار، در نقش تونی استارک در فیلم مرد آهنی (Iron Man) به بازی پرداخت. این فیلم در گیشه به فروش بسیار موفق ۵۸۵ میلیون دلاری رسید.
در ادامه نیز داونی به بازی در فیلم تندر استوایی (Tropic Thunder) پرداخت تا برای دومین بار، نامزد اسکار و برای سومین بار، نامزد گلدن گلوب شود. این فیلم در گیشه نیز به فروش موفق ۱۹۱ میلیون دلاری دست یافت.
در سال ۲۰۰۹، داونی برای نخستین بار به بازی در نقش شرلوک هولمز (Sherlock Holmes) در فیلمی با همین نام پرداخت. روایت متفاوت این فیلم از کارآگاه محبوب، باعث فروش ۴۹۸ میلیون دلاری فیلم شد و داونی را نیز به چهارمین نامزدی گلدن گلوب خود رساند. وی در نهایت این جایزه را برای بار دوم، برنده شد.
داونی در سال ۲۰۱۰، در دو فیلم پرفروش دیگر بازی کرد. در ابتدا وی برای دومین بار، به بازی در نقش تونی استارک در قسمت دوم مرد آهنی پرداخت که این فیلم به مانند قسمت نخست، در گیشه موفق بود و ۶۲۱ میلیون دلار فروش داشت. در ادامه نیز فیلم موعد مقرر (Due Date) از وی اکران شد که به فروش ۲۱۱ میلیون دلاری دست پیدا کرد.
قسمت دوم فیلم شرلوک هولمز با نام بازی سایهها (A Game of Shadows) در سال ۲۰۱۱ از داونی اکران شد و این فیلم نیز در گیشه موفق بود و به فروش ۵۳۵ میلیون دلاری دست یافت.
در سال ۲۰۱۲، داونی برای نخستین بار در مجموعه انتقامجویان (The Avengers) به بازی در نقش تونی استارک پرداخت. این فیلم در گیشه به موفقیت عظیمی دست پیدا کرد و با فروش ۱٫۵۱۵ میلیارد دلاری، با اختلاف پرفروشترین فیلم سال شد.
داونی در سال ۲۰۱۳ و برای چهارمین بار، به بازی در نقش تونی استارک در قسمت سوم مجموعه مرد آهنی پرداخت که این فیلم بسیار موفقتر از دو نسخه نخست بود و در گیشه به فروش ۱٫۲۱۵ میلیارد دلاری دست یافت تا دومین فیلم پرفروش سال لقب گیرد.
در سال ۲۰۱۴، داونی یک سال از دنیای فیلمهای ابرقهرمانی فاصله گرفت و در دو فیلم آشپز (Chef) و قاضی (The Judge) بازی کرد که این دو فیلم به ترتیب ۴۶ و ۷۶ میلیون دلار فروش داشتند.
قسمت دوم مجموعه انتقامجویان در سال ۲۰۱۵ و با نام عصر اولتران (Age of Ultron) اکران شد که با وجود فروش ۱٫۳۹۵ میلیارد دلاری، پرفروشترین فیلم سال نشد و در رده چهارم قرار گرفت.
داونی در سال ۲۰۱۶ در سومین قسمت از مجموعه کاپیتان آمریکا (Captain America) با نام جنگ داخلی (Civil War) به بازی در نقش تونی استارک پرداخت که این فیلم نیز در گیشه موفق بود و با فروش ۱٫۱۵۱ میلیارد دلاری، پرفروشترین فیلم سال شد.
در سال ۲۰۱۷، نسخه مجددا ریبوت شده مرد عنکبوتی (Spider-Man) با نام بازگشت به خانه (Homecoming) از رابرت داونی اکران شد که در گیشه به فروش ۸۸۰ میلیون دلاری دست پیدا کرد.
داونی سپس در سال ۲۰۱۸ در قسمت سوم مجموعه انتقامجویان که جنگ ابدیت (Infinity War) نام داشت بازی کرد که این فیلم به فروش فوقالعاده ۲٫۰۴۴ میلیارد دلاری دست یافت تا به راحتی، پرفروشترین فیلم سال شود.
در نهایت و در سال ۲۰۱۹، رابرت داونی جونیور برای آخرین بار به عنوان تونی استارک در قسمت پایانی مجموعه انتقامجویان با نام پایان بازی (Endgame) حضور پیدا کرد.
این فیلم با فروش خیره کننده ۲٫۷۹۷ میلیارد دلاری، پایانی باشکوه برای این مجموعه رقم زد و نه تنها پرفروشترین فیلم سال شد که به مدت یک سال، پرفروشترین فیلم تاریخ سینما نیز لقب گرفته بود.
داونی جونیور در سال ۲۰۲۰، در فیلم دولیتل (Dolittle) به ایفای نقش پرداخت که این فیلم در گیشه به فروش ۲۵۱ میلیون دلاری دست پیدا کرد.
وی اخیرا در فیلم تعطیلات آلآستار (All-Star Weekend) بازی کرده و در ادامه نیز باید در قسمت سوم مجموعه شرلوک هولمز هنرنمایی کند.
در زندگی شخصی خود، رابرت داونی در سال ۱۹۹۲ با دبورا فالکنر (Deborah Falconer)؛ خواننده آمریکایی ازدواج کرد و در سال ۱۹۹۳، اولین فرزند پسر وی به دنیا آمد. این دو در سال ۲۰۰۴ از یکدیگر جدا شدند.
داونی جونیور در سال ۲۰۰۵ با سوزان لوین (Susan Levin)؛ تهیهکننده آمریکایی ازدواج کرد و این دو در سال ۲۰۱۲ صاحب نخستین فرزند پسر و در سال ۲۰۱۴، صاحب فرزندی دختر شدند.
پدر رابرت، در فیلمهای زیادی بازی کرده ولی به موفقیت زیادی دست پیدا نکرد. مادر رابرت نیز که در سال ۲۰۱۴ درگذشت، تنها در چند فیلم از همسر خود بازی کرده بود. همچنین جیم دانی؛ عموی وی نیز کمدین و نویسنده است که بیش از ۳۰ سال در مجموعه محبوب پخش زنده شنبه شب (Saturday Night Live) حضور داشته و برای این برنامه نویسندگی کرده است.
رابرت داونی سینیور، به مواد روان گردان اعتیاد داشت و از کودکی، اجازه مصرف این مواد را به رابرت کوچک داده بود و وی نیز به این مواد اعتیاد داشت. رابرت جونیور از سال ۱۹۹۶ تا سال ۲۰۰۱ که با رفتن به کمپهای ترک مواد، مصرف مواد را کنار گذاشت، بارها به خاطر داشتن و استفاده از این مواد دستگیر شده و در زندان بوده است.
مشکلات وی به حدی جدی شده بود که بازی در چند فیلم را از دست داد و از سریال الی مکبل نیز اخراج شد. به شکل عجیبی، فرزند بزرگ رابرت داونی جونیور نیز در سال ۲۰۱۴ به علت داشتن مواد روان گردان، دستگیر شده بود.
رابرت دوستی بسیار نزدیکی با افرادی چون مل گیبسون (Mel Gibson)، جیمی فاکس (Jamie Foxx) و جانی دپ (Johnny Depp) دارد. همچنین با اکثر همبازیان خود در مجموعه انتقامجویان نیز دوست است.
وی دوست دوران کودکی ریچاد هال (Richard Hall) یا همان موبی؛ خواننده آمریکایی است. رابرت همچنین با کیفر ساترلند (Kiefer Sutherland) نیز دوستی نزدیکی دارد. رابرت و کیفر که در یک فیلم نیز همبازی بودهاند، در جوانی و در حالی که در اوایل دوران کاری خود بودند، همخانه بودند.
داونی جونیور از پیتر اوتول (Peter O’Toole) فقید به عنوان بازیگر محبوب خود نام برده است.
نظرات